ئه‌توانى له‌رێگاى ئیمه‌یڵ و ژماره ته‌له‌فۆنه‌کانمانه‌وه په‌یوه‌ندیمان پێوه‌بکه‌یت و راوسه‌رنج وپێشنیارو داواکاریه‌کانى خۆت بخه‌یته‌روو.
07705066052
به‌هۆی ئه‌نباره‌وه گومانی ساخته‌کاری ده‌کرێت له‌ده‌نگدانی تایبه‌تدا
4/18/2014 11:19:00 PM
جەماوەر نیوز
جه‌ماورنیوز
نیقاش
یه‌که‌مینجاره له‌ساڵی 2003ه‌وه پۆلیس‌و سوپای عێراقی له‌حاڵه‌تی جه‌نگ‌و رووبه‌رووبوونه‌وه‌ی داعشدا ده‌نگ ده‌ده‌ن، ئه‌مه‌ش گومان له‌سه‌ر ساخته‌کاری زیاد ده‌کات، به‌تایبه‌تی که راده‌ی جه‌ماوه‌ری مالیکی له‌سوپادا دابه‌زیووه.
به‌پێی ماده‌ی 40 له‌یاسای هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق، به‌ر له‌دوو رۆژ له‌ده‌نگدانی گشتی، هێزه‌کانی پۆلیس‌و سوپاو زیندانی‌و نه‌خۆشه‌کان به‌شداری ده‌نگدانی تایبه‌ت ده‌که‌ن، ئه‌مه‌ش به‌پێی چه‌ند رێوشوێنێک که کۆمسیۆن دیاری ده‌کات.
زۆربه‌ی هێزه سیاسییه‌کان له‌وه ده‌ترسن به‌شی هه‌ره زۆری ده‌نگه‌کانی سوپاو پۆلیس بۆ مالیکی بڕوات، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی فه‌رمانده‌ی گشتی هێزه چه‌کداره‌کانه‌و دوور نییه فشاریان بخاته سه‌ر بۆ ئه‌وه‌ی ده‌نگی بۆ بده‌ن، نه‌یاره‌کانی سه‌ره‌ک وه‌زیرانیش به‌وه تۆمه‌تباری ده‌که‌ن که له‌ماوه‌ی هه‌شت ساڵی رابردوودا خراپ ده‌سه‌ڵاته‌که‌ی خۆی به‌کارهێناوه بۆ بردنی ده‌نگه‌کانی سوپا.
سه‌فا موسه‌وی وته‌بێژی کۆمسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌کان رایگه‌یاند ئه‌وانه‌ی مافیان هه‌یه له‌ده‌نگدانی تایبه‌تدا ده‌نگ بده‌ن ژماره‌یان بریتییه له(1.023.829) که‌س، که کۆمسیۆن جۆرێکی تایبه‌تی کارتی ئه‌لکترۆنی داونه‌تێ که پیتی (خ)ی له‌سه‌ر نوسراوه (خاص- تایبه‌ت) هه‌روه‌ک ره‌نگه‌که‌شی جیاوازه له‌کارتی ده‌نگده‌رانی گشتی.
ئاماژه‌ی به‌وه‌ش کرد که کۆمسیۆن (532) ناوه‌ندی ده‌نگدان بۆ ده‌نگه تایبه‌ته‌کان ده‌کاته‌وه که (2557) وێستگه‌ی له‌خۆگرتووه.
به‌ڕێوه‌چوونی پرۆسه‌ی ده‌نگدانی تایبه‌ت له‌م بارودۆخه ئه‌منییه ناله‌باره‌ی چوار مانگه خۆرئاوای عێراقی گرتووه‌ته‌وه، گومانی ئه‌وه‌ی دروستکردووه که ساخته له‌و ژماره زۆره‌ی ده‌نگده‌ری تایبه‌تدا بکرێت، ئه‌فسه‌رانی سوپاش ئه‌وه ناشارنه‌وه که فشاریان خراوه‌ته سه‌ر.
نه‌قیب مه‌حمود که له‌سه‌ر داوای خۆی ناوی ته‌واوی بڵاونه‌کراوه‌ته‌وه به"نیقاش"ی وت "له‌هه‌موو هه‌ڵبژاردنێکدا له‌لایه‌ن فه‌رمانده سه‌ربازییه‌کانه‌وه فشارمان ده‌خرێته سه‌رو ناچار ده‌کرێین به‌شداری ده‌نگدان بکه‌ین، له‌کاتێکدا به‌شی زۆرمان نامانه‌وێت به‌شداربین".
هه‌روه‌ها ده‌ڵێت "پێش هه‌ڵبژاردن واته‌واتی ئه‌وه بڵاوده‌کرێته‌وه که حکومه‌ت ده‌زانێت سوپاو پۆلیس ده‌نگ به‌کێ ده‌ده‌ن، بۆیه لێپێچینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ ده‌کرێت ئه‌گه‌ر ده‌نگ به‌لیسته‌که‌ی سه‌ره‌ک وه‌زیران یان وه‌زیری به‌رگری نه‌ده‌ن".
کێشه‌ی هه‌ره گه‌وره‌ی ده‌نگدانی تایبه‌ت په‌یوه‌سته به‌و ژماره زۆره‌ی سوپاوه که له‌ئه‌نبار رووبه‌رووی داعش بوونه‌ته‌وه‌و پرسیار ده‌کرێت له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ئاخۆ ئه‌وان چۆن ده‌نگ ده‌ده‌ن له‌کاتێکدا هه‌موو رۆژێک رووبه‌رووی شه‌ێ ده‌بنه‌وه، لایه‌نه سیاسییه‌کانیش ترسی ئه‌وه‌یان هه‌یه ئه‌و بارودۆخه کار له‌ده‌نگی ده‌نگده‌رانی تایبه‌ت بکات‌و بۆ لایه‌نێکی دیاریکراو ده‌نگ بده‌ن.
حامد موتڵه‌گ په‌رله‌مانتار له‌سه‌ر پارێزگای ئه‌نبار له‌و ِووه‌وه ووتی : "بێگومان بارودۆخی ئه‌نبارو ئه‌و فشاره‌ی ده‌خرێته سه‌ریان کاریگه‌ری هه‌یه له‌سه‌ر ده‌نگی هێزه ئه‌منییه‌کان"، هه‌روه‌ها وتی "سه‌ربازی عێراقی ده‌بێت له‌بارێکی ئاسایدا ده‌نگ بدات، بۆئه‌وه‌ی به‌سه‌ربه‌ستانه بڕیاری خۆی بدات".
هه‌ر به‌هۆی ئه‌و بارودۆخه نائارامه‌وه زه‌حمه‌ته چاودێرانی ناوخۆیی‌و نێوده‌وڵه‌تی بتوانن بچنه پارێزگای ئه‌نبارو سه‌ردانی بنکه‌کانی ده‌نگدانی تایبه‌ت بکه‌ن، چونکه هه‌ڵبژاردن له‌قوتابخانه‌و باره‌گاکانی سوپا به‌ڕێوه‌ده‌چێت که ئێستا بۆخۆیان بوونه‌ته مه‌یدانی جه‌نگ، بۆیه ناتوانرێت چاودێری سندوقه‌کان‌و جیاکردنه‌وه‌ی ده‌نگه‌کان بکرێت.
له‌هه‌ڵبژاردنه‌کانی پێشوودا هه‌موو کوتله سیاسییه‌کان ده‌یانزانی ده‌نگی سوپاو پۆلیس بۆ مالیکی سه‌ره‌ک وه‌زیران ده‌ڕوات، جا ئه‌ویش له‌به‌ر ئه‌وه‌ی لایه‌نگرین یان لێی ده‌ترسن.
بۆ نموونه زۆربه‌ی ئه‌و کارمه‌ندانه‌ی سوپاو پۆلیس پێیان وابوو که مالیکی دایمه‌زراندوون‌و موچه‌یان ده‌داتێ‌‌و پله‌کانیان به‌رز ده‌کاته‌وه، بۆیه ئه‌م هه‌سته‌ش جۆرێک بوو له‌فشار له‌سه‌ریان، به‌ڵام ئاخۆ ئێستاش سوپاو پۆلیس مالیکیان خۆشده‌وێت؟
چاودێران پێیان وایه له‌پاش شه‌ڕه‌که‌ی ئه‌نباره‌وه مالیکی به‌شێکی زۆری ده‌نگه‌کانی سوپای له‌ده‌ستداوه، چونکه ئه‌وانه‌ی له‌و شه‌ڕانه‌دا کوژراون که‌م نین، به‌ڵام حکومه‌ت هیچیان له‌باره‌وه ناڵێت، له‌و گرته ڤیدیۆییانه‌شدا که گروپه چه‌کداره‌کان بڵاوی ده‌کاته‌وه ده‌رده‌که‌وێت به‌سه‌دان له‌سوپاو پۆلیس به‌دیل ده‌گیرێن‌و ده‌کوژرێن، رێک وه‌ک ئه‌وه‌ی له‌سوریا رووده‌دات.
فه‌رمانده‌یه‌کی پله‌به‌رزی سوپا له‌پارێزگای به‌سره که له‌ترسی سزادان داوایکرد ناوی نه‌هێنرێت وتی "لایه‌نگرانی مالیکی له‌سوپادا زۆر که‌میان کردووه، به‌تایبه‌تی له‌پاش شه‌ڕه‌که‌ی ئه‌نباره‌وه که سوپا هیچی پێناکرێت به‌رامبه‌ر تیرۆریسته‌کان".
هه‌روه‌ها ده‌ڵێت "زۆربه‌ی فه‌وجه‌کانی سوپا که له‌خوارووی عێراقبوون له‌شوێنی خۆیان به‌ئارامی ده‌ژیان، به‌ڵام پاش گوێزانه‌وه‌یان بۆ ئه‌نبار به‌ده‌یانیان لێکوژراو برینداربوون، بۆیه به‌شی زۆریان رقیان له‌سوپاو حکومه‌ت ده‌بێته‌وه".
هه‌ر به‌هۆی ئه‌و بارودۆخه‌وه ژماره‌ی ئه‌و سه‌ربازو ئه‌فسه‌رانه که‌م نین که بڕیاریانداوه له‌خزمه‌ت هه‌ڵبێن‌و به‌شداری ئه‌و شه‌ڕه نه‌که‌ن.
یاسین روبێعی که یاریده‌ده‌رێکی ئه‌فسه‌ره‌و یه‌کێک بووه له‌وانه‌ی له‌فیرقه‌ی حه‌وتی سوپادا بووه له‌ئه‌نبار، ئێستا هه‌ڵهاتووه‌و ئه‌و بارودۆخه ناهه‌مواره‌ی جێهێشتووه که چه‌ند هه‌فته‌یه‌ک بوو تێی که‌وتبوو.
یاسین وتى : "حکومه‌ت سوپای گلانده شه‌ڕێکی دۆڕاوه‌وه، ئێمه هیچ شاره‌زاییه‌کمان له‌شه‌ڕی کۆڵان‌و کۆڵاندا نییه‌‌و له‌پێکهاته‌ی جوگرافی ئه‌نبار تێنه‌گه‌یشتوین‌و هیچ هه‌ماهه‌نگییه‌ک له‌نێوان پێکهاته‌کانی سوپادا نییه، به‌پێچه‌وانه‌ی چه‌کداره‌کانه‌وه که هه‌موو شتێک له‌باره‌ی شاره‌کانی خۆیانه‌وه ده‌زانن".
یاسین ئه‌وه ده‌گێڕێته‌وه که چۆن له‌ناوچه‌ی ئه‌لکرمه‌ی فه‌لوجه له‌لایه‌ن چه‌کداره‌کانه‌وه گه‌مارۆدراون‌و کاتێکیش په‌یوه‌ندییان کردووه به‌بنکه سه‌ربازییه‌که‌وه بۆ ئه‌وه‌ی به‌هانایانه‌وه بچن وه‌ڵام نه‌دراونه‌ته‌وه‌و به‌و هۆیه‌وه یه‌کێک له‌هاوکاره‌کانی کوژراوه‌و ئه‌ویش بڕیاریداوه هه‌ڵبێت، هه‌روه‌ک چۆن بڕیاریداوه به‌هیچ جۆرێک به‌شداری هه‌ڵبژاردن نه‌کات.
مه‌سه‌له‌ی بایکۆتکردنی ده‌نگدان‌و ساخته‌کاری دوو ئه‌گه‌ری زۆر به‌هێزن له‌ده‌نگدانی سوپاو پۆلیسدا، لایه‌نه‌کان له‌وه ده‌ترسن سیناریۆی هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌نی پارێزگاکان له‌ساڵی رابردوودا دووباره بێته‌وه کاتێک چه‌ندین پێشێلکاری تۆمارکران‌و ژماره‌ی سکاڵاکانیش لای کۆمسیۆن گه‌یشته سه‌د سکاڵا.
موسته‌فا حه‌بیب - به‌غدا
وتار
-
ڕه‌وشى ڕۆژنامه‌نوسى کوردى یان جیهانی
07.02.2024 -
ره‌گه‌ز گۆڕین کارێکى قێزه‌وه‌ن و شووره‌ییه
29.01.2024 -
سوکایه‌تى و بێڕێزى له‌پاى چی؟
10.01.2024
زۆرترین خوێندراو
- ڕۆژ
- هەفتە
- مانگ
-
پارتی و یه‌كێتی له سه‌ر دوو وه‌زاره‌ت ڕێكنه‌كه‌وتوون
27.10.2022
-
دوورخستنەوەی سەرۆککۆماری پێشووی چین ئاشكرا ده‌كرێت
23.10.2022
-
له كفری پارتی سۆسیال دیموكرات خولێكی تۆپی پێ ده‌كاته‌وه
22.10.2022
-
پارتی سۆسیال دیموكرات گۆڕانكاری ئه‌نجامده‌دات
23.02.2023