جەماوەر نیوز
وه‌رگێڕانى له‌ئینگلیزییه‌وه‌: والى عه‌لی

مرۆڤ زیره‌کترین زینده‌وه‌ره‌ له‌جیهاندا. له‌شى ئه‌م زینده‌وه‌ره‌ چه‌ندین تایبه‌تمه‌ندى هه‌یه‌ که‌ له‌زینده‌وه‌ره‌کانى ترى جیاده‌کاته‌وه‌. ئه‌مانه‌ى خواره‌وه‌ چه‌ند زانیارییه‌کى سه‌رنجڕاکێشن سه‌باره‌ت به‌ مرۆڤ:

· پێست گه‌وره‌ترین ئه‌ندامى جه‌سته‌ى مرۆڤه‌و یارمه‌تى پاراستنى له‌شى مرۆڤ ده‌دات له‌و هۆکاره‌ ده‌ره‌کییانه‌ى ده‌بنه‌هۆى نه‌خۆشی. پێستى جه‌سته‌مان ته‌نها به‌رگێک نیه‌ بۆ داپۆشینى ماسولکه‌و ئێسک و ئه‌ندامه‌کانى تر، به‌ڵکو سه‌ربارى ئه‌وه‌ش، وه‌ک رێکخه‌رێکى پله‌ى گه‌رمیى له‌ش کارده‌کات.

· موزیک و کتێب سه‌رچاوه‌گه‌لێکى نایابن بۆ یارمه‌تیدانى ده‌ماخ. فێربونى زمانێکى ترو خوێندنه‌وه‌ى کتێب و ژه‌نینى ئامێرێکى موزیک و گوێگرتن له‌ موزیک ده‌کرێ یارمه‌تى حه‌وانه‌وه‌ى ده‌ماخ بده‌ن و وا له‌و ئه‌ندامه‌ گرنگه‌ى جه‌سته‌ بکه‌ن رونتر کاربکات.

· دڵ حه‌زى له‌چایه‌. خواردنه‌وه‌ى چا یارمه‌تى که‌مکردنه‌وه‌ى مه‌ترسیى جه‌ڵته‌ى دڵ، ده‌دات.

· قوتدانى ژه‌مه‌خواردنێک له‌لایه‌ن ده‌مه‌وه‌ چه‌ند خوله‌کێکى پێده‌چێت، به‌ڵام هه‌رسبونى ته‌واوه‌تى چه‌ند سه‌عاتێکى پێویسته‌.

· بۆ پاراستنى ئێسکه‌کانت به‌شێوه‌یه‌کى ته‌ندروست، پێویستت به‌ ڤیتامین دى و کالسیۆمه‌.

· له‌شى مرۆڤ زیاتر له‌ 650 ماسولکه‌ى تێدایه‌.

· ئه‌گه‌ر به‌ڕوتى بخه‌ویت، کالۆرییه‌کى زیاتر ده‌سوتێنیت وه‌ک له‌وه‌ى به‌ جله‌وه‌ بخه‌ویت. به‌گوێره‌ى لێکۆڵینه‌وه‌یه‌ک، خه‌وتن به‌بێ جلوبه‌رگ لاشه‌ت به‌ ساردى ده‌هێڵێته‌وه‌و میتابۆلیزم (سوڕى خۆراکی)ى جه‌سته‌ت خێراده‌کات، ئه‌مه‌ش پێویستى به‌ وزه‌یه‌کى زیاتر ده‌بێت.

· راکردن بۆ کۆئه‌ندامه‌کانى لاشه‌ به‌سوده‌. لێکۆڵینه‌وه‌کان ده‌ریانخستووه‌ که‌ ئه‌و که‌سانه‌ى هه‌فتانه‌ 10 بۆ 18 میل راده‌که‌ن، کۆئه‌ندامێکى به‌رگریى به‌هێزیان هه‌یه‌.

· ناوکى دیسکى بڕبڕه‌کانى پشت که‌ به‌درێژایى بڕبڕه‌ى پشت بونیان هه‌یه‌، به‌شێکى زۆرى له‌ئاو پێکهاتووه‌، بۆیه‌ وشکبونه‌وه‌ ده‌کرێ ئازارى پشت دروستبکات.

· گورچیله‌ وه‌ک ئامێرێکى پاڵاوتن له‌ ‌له‌شدا کارده‌کات. ئه‌م دوو ئه‌ندامه،‌ رۆژانه‌ زیاتر له‌ 300 جار خوێن ده‌پاڵێون و پێویستیان به‌بڕێکى زۆر ئاو هه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ى کاره‌کانى خۆیان به‌باشى جێبه‌جێبکه‌ن. سه‌ربارى ئه‌وه‌ش خواردنه‌وه‌ى بڕێکى زۆر ئاو ده‌کرێ چرچولۆچیى پێست که‌مبکاته‌وه‌.

· بۆ ئه‌وه‌ى چه‌ورو ته‌ندروست بمێننه‌وه‌، جومگه‌و ماسولکه‌کانیش پێویستیان به‌ ئاوه‌.

· لوت هه‌رگیز بۆنى بیرناچێته‌وه‌. لێکۆڵینه‌وه‌ ده‌ریخستووه‌ که‌ لوتى مرۆڤ ده‌توانێت زیاتر له‌ 50 هه‌زار بۆنى جیاواز بناسێته‌وه‌.

· حاڵه‌تێکى ته‌ندروستى هه‌یه‌ به‌ناوى کاردانه‌وه‌ى هه‌ستیارئامێز. بریتییه‌ له‌کاردانه‌وه‌ى کۆئه‌ندامى به‌رگریت بۆ ئاگادارکردنه‌وه‌یه‌کى هه‌ڵه‌ که‌ ئه‌و کۆئه‌ندامه‌ به‌ هه‌ڕه‌شه‌یه‌ک بۆ سه‌ر لاشه‌ت، تێیده‌گات.

· چالاکترین به‌شى جه‌سته‌، ماسولکه‌کانى چاوه‌. ئه‌م ماسولکانه‌ رۆژانه‌ زیاتر له‌ سه‌د هه‌زار جار ده‌جوڵێن.

· هه‌رچه‌نده‌ گه‌شه‌کردنى جه‌سته‌ له‌ته‌مه‌نێکى دیاریکراودا ده‌وه‌ستێت، به‌ڵام لوت و گوێ هه‌رگیز له‌گه‌شه‌کردن ناوه‌ستن. هه‌ر بۆیه‌ لاى خۆمان باوه‌ که‌ ده‌ووترێت: پیاو که‌ پیربوو لوتیشى گه‌وره‌ده‌بێت!!

· ژماره‌ى ئه‌و رژێن و کۆتاییه‌ده‌مارانه‌ى له‌هه‌ر ئینجێکى بنى پێدا هه‌یه‌، له‌ هى هه‌ر به‌شێکى ترى جه‌سته‌ زیاتره‌.

· پێست زیاتر له‌ هه‌زار جۆرى جیاواز به‌کتریاى له‌سه‌ر ده‌ژی، به‌هۆى ئه‌مه‌وه‌ روکارى ده‌ره‌وه‌ى ئه‌م ئه‌ندامه‌ زه‌به‌لاحه‌ى جه‌سته‌ به‌شێوه‌یه‌کى به‌رده‌وام خۆى تازه‌ده‌کاته‌وه‌. پێست نزیکه‌ى 28 رۆژى پێده‌چێت بۆ تازه‌کردنه‌وه‌ى خۆی.

· سیى ته‌ندروست ره‌نگى په‌مه‌ییه‌. ئه‌گه‌ر جگه‌ره‌ زۆر بکێشیت، ره‌نگى تۆخ ده‌بێت.

· چالاکى ده‌ماخ به‌گوێره‌ى وه‌زر ده‌گۆڕێت. له‌پله‌ى گه‌رماى سارددا ده‌ماخى که‌سانى که‌مته‌مه‌ن، چالاکتره‌.

· نزیکه‌ى له‌سه‌دا 25ى کۆى ئێسکه‌کانى جه‌سته‌ت، ده‌که‌وێته‌ ناو پێته‌وه‌.

سه‌رچاوه‌: کتێبى زانیاریخانه‌/ چاپى 33هه‌م/ والى عه‌لی/ زانیاریى ژماره‌ 155 بۆ 1