سه‌رۆکى حکومه‌ت ئه‌نجامدانى چه‌ندین پڕۆژه‌ له‌ سنوورى هه‌ردوو قه‌زاى ئاکرێ و به‌رده‌ڕه‌ش ڕاده‌گه‌یه‌نێت

23.05.2023
جەماوەر نیوز
سه‌رۆکى حکومه‌ت : خه‌ڵکى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ شایسته‌ى ئه‌وه‌یه‌ زۆر زیاتر خزمه‌تى بکرێت

رۆژى دووشه‌ممه‌ 5/22 مه‌سرور بارزانى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان سه‌ردانى شارى ئاکرێى کرد و له‌ کۆبوونه‌وه‌یه‌کى جه‌ماوه‌ریدا ، ئه‌نجامدانى ژماره‌یه‌ک پڕۆژه‌ى له‌و ناوچه‌یه‌ ڕاگه‌یاند له‌ نێویاندا دامه‌زراندنى زانکۆیه‌ک ئاکرێ به‌ ناوى زانکۆى زانسته‌ کردارییه‌کانى ئاکرێ . هه‌روه‌ها زانکۆیه‌کى دیکه‌ش له‌ گه‌رمیان دروست ده‌کرێ به‌ ناوى زانکۆى پۆلیته‌کنیکى گه‌رمیان .

ئه‌مه‌ش ده‌قى گوتارى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه‌:


به‌ ناوى خواى مه‌زن و دلۆڤان
خوشک و برایانى هێژا
ئاماده‌بووانى قه‌درگران

سوپاس بۆ ئاماده‌بوونى ئێوه‌. من زۆر خۆم به‌ به‌خته‌وه‌ر ده‌زانم که‌ بێم و له‌ خزمه‌تى ئێوه‌دا بم. من پێم خۆش بوو زووتر بێین، هاتنمان بۆ ئێره‌ هه‌ندێک دره‌نگ که‌وت هه‌رچه‌نده‌ پێش ئێستا من هاتم، به‌ڵام پێم خۆش بوو بێین هه‌ندێک ده‌ستکه‌وتى حکومه‌ت لێره‌ له‌گه‌ڵ ئێوه‌ باس بکه‌ین، نه‌ک ته‌نیا بێین به‌ڵێن بده‌ین. به‌ڵکو بێین باسى ئه‌و پڕۆژانه‌ى کراون بکه‌ین و به‌ ئێوه‌ بڵێین ئه‌م پرۆژانه‌ کراون، ئه‌و پرۆژانه‌ى دیش که‌ به‌رده‌ستن، ئینشه‌ئه‌ڵڵا له‌ داهاتوو بکرێن.
پێش ئه‌وه‌ى بێمه‌ سه‌ر داوا و پرۆژه‌کانى ده‌ڤه‌رى ئاکرێ و به‌رده‌ڕه‌ش، یه‌ک دوو بابه‌تى گشتى هه‌ن که‌ من ده‌مه‌وێ ئاماژه‌یان پێ بده‌م، ئه‌ویش په‌یوه‌ندیى هه‌رێمى کوردستان له‌گه‌ڵ حکوومه‌تى فیدرالیى به‌غدا که‌ ئێمه‌ گه‌یشتووینه‌ته‌ کوێ؟ دووه‌م دۆخى ناوخۆى هه‌رێم. به‌ کورتى هه‌ندێک خاڵ هه‌ن ده‌مه‌وێ ئاماژه‌یان پێ بده‌م.
له‌گه‌ڵ حکوومه‌تى عێراق، ئێمه‌ زۆر هه‌وڵمان دا بگه‌ینه‌ ڕێککه‌وتنێک له‌گه‌ڵ ئه‌و حکومه‌ته‌ تازه‌یه‌ و به‌ڕێز محه‌مه‌د شیاع سوودانیى سه‌رۆک وه‌زیران، له‌سه‌ر بابه‌تى نه‌وت و بودجه‌ و ئه‌و بابه‌تانه‌ى که‌ کێشه‌یان له‌سه‌ر هه‌یه‌ له‌ نێوان به‌غدا و هه‌رێمى کوردستان. ئه‌و شتانه‌ى له‌سه‌ر هه‌رێمه‌، چ پێویست بووه‌ ئێمه‌ کردوومانه‌ و هه‌ر ئه‌رکێک که‌وتبێته‌ سه‌ر هه‌رێمى کوردستان و خه‌ڵکى هه‌رێم و حکوومه‌تى هه‌رێم، ئێمه‌ به‌ زیاده‌وه‌ جێبه‌جێمان کردووه‌، چاوه‌ڕێین حکوومه‌تى فیدرالیش ئیلتزام به‌ به‌ڵێنه‌کانى خۆیه‌وه‌ بکات و ئه‌و ڕێککه‌وتنه‌ى ئێمه‌ له‌گه‌ڵیاندا کردوومانه‌، به‌ دروستى جێبه‌جێ بکات که‌ به‌ پێشبینیى ئێمه‌ نه‌ک ته‌نیا خزمه‌تى هه‌رێمى کوردستان ده‌کات، به‌ڵکوو ده‌بێته‌ ده‌رگاى خێر بۆ هه‌موو عێراقیش.
ئێمه‌ چاوه‌ڕێین بودجه‌ى به‌غدا و بودجه‌ى حکوومه‌تى عێراقیش په‌سه‌ند بکرێت، که‌ ئه‌ویش ده‌رگایه‌کى دیکه‌ى خێر ده‌کاته‌وه‌ له‌ ڕووى ئابوورییه‌وه‌. هه‌رچه‌نده‌ له‌م ماوه‌یه‌ زۆر فشارى ئابوورى له‌سه‌ر هه‌رێمى کوردستان هه‌بوو. ئێوه‌ش ده‌زانن ئه‌وه‌ نزیکه‌ى دوو مانگه‌ نه‌وتى هه‌رێمى کوردستان هه‌نارده‌ ناکه‌ین، سه‌ره‌ڕاى ئه‌وه‌ش نه‌مانهێشتووه‌ پرۆژه‌کان له‌ هه‌رێمى کوردستان بوه‌ستن، مووچه‌ى فه‌رمانبه‌رانى حکوومه‌تیش ڕاسته‌ دواکه‌وتووه‌، به‌ڵام ئێمه‌ ئه‌وه‌ى پێمان کراوه‌، کردوومانه‌ و مووچه‌ى ئه‌وانمان داوه‌، ئه‌وه‌یشى هه‌یه‌ پابه‌ندییه‌ له‌سه‌ر حکوومه‌ت و ئینشائه‌ڵڵا مووچه‌ى خه‌ڵکى هه‌رێمى کوردستان و فه‌رمانبه‌رانى حکوومه‌ت بده‌ین. به‌ڵام ئێمه‌ چاومان له‌وه‌ هه‌یه‌ که‌ حکوومه‌تى عێراق به‌بێ فه‌رق و جیاوازی، ئه‌و ئیلتزاماته‌ى که‌ ده‌که‌وێته‌ سه‌ر حکوومه‌تى فیدرالى له‌ به‌رامبه‌ر ماف و شایسته‌ داراییه‌کانى هه‌رێمى کوردستان، جێبه‌جێى بکات.
له‌باره‌ى دۆخى ناوخۆى هه‌رێمى کوردستان، هه‌روه‌ک ئێوه‌ بینیتان، پێش چه‌ند ڕۆژێک، جه‌نابى سه‌رۆک له‌ بارزان، له‌ بۆنه‌ى یادگه‌ى بارزانیى نه‌مر که‌ له‌ بارزان کرا، بانگه‌وازێکى ئاراسته‌ى هه‌موو خه‌ڵکى هه‌رێمى کوردستان کرد بۆ ئه‌وه‌ى لاپه‌ڕه‌یه‌کى نوێ بکه‌نه‌وه‌، بۆ خاترى ئاشته‌وایى نیشتمانى و به‌رژه‌وه‌ندیى گشتیى خه‌ڵکى کوردستان، کێشه‌ و ئاریشه‌ بخه‌نه‌ لایه‌ک و هه‌موو پێکه‌وه‌ هه‌وڵبده‌ن خزمه‌تى خه‌ڵکى کوردستان بکه‌ن.
هیوادارم هه‌موو لایه‌ک ئه‌م بانگه‌وازه‌ وه‌کوو خۆى وه‌ربگرن و بێنه‌ پێشه‌وه‌ و خزمه‌تى خه‌ڵکى کوردستان و خزمه‌تکردنى خه‌ڵکى کوردستان و به‌رژه‌وه‌ندیى وڵات و خاکى ئێمه‌ بخه‌نه‌ پێش به‌رژه‌وه‌ندیى ته‌سکى حزبى یان شه‌خسی.
ئه‌وه‌ى له‌سه‌ر حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه‌، ئێمه‌ جێبه‌جێمان کرد و هه‌نگاوى باشمان نا، ئێوه‌ ده‌زانن پێش ماوه‌یه‌ک هه‌ندێک کێشه‌ و ئاریشه‌ هه‌بوو له‌نێو کابینه‌ى حکومه‌ت، هه‌ندێک وه‌زیر و ئه‌ندامانى کابینه‌ى حکوومه‌ت له‌ برایانى یه‌کێتى به‌شدار نه‌بوون و ماوه‌یه‌ک نه‌ده‌هاتنه‌ کۆبوونه‌وه‌، به‌ڵام پاش ئه‌و ده‌ستپێشخه‌رییه‌ و هه‌ندێک کۆبوونه‌وه‌ که‌ ئێمه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وان ده‌مانکرد، له‌ هه‌فته‌ى رابردوو کۆبوونه‌وه‌ى ئه‌نجوومه‌نى وه‌زیران، به‌ ئاماده‌بوونى هه‌موو وه‌زیره‌کان و جێگرى سه‌رۆک وه‌زیرانیش کرا و هیوادارین ئه‌م کۆبوونه‌وانه‌ به‌رده‌وام بن بۆ ئه‌وه‌ى ئێمه‌ زیاتر سه‌رنج بخه‌ینه‌ سه‌ر خزمه‌تکردنى خه‌ڵکى خۆمان، ئه‌گه‌ر کێشه‌ى حزبى و سیاسیش هه‌بن، ئه‌و کێشانه‌ له‌سه‌ر ئاستى حزبى و له‌نێوان حزبه‌کان چاره‌سه‌ر بکرێن، به‌ڵام حکومه‌ت وه‌ک حکومه‌تێکى خزمه‌تگوزار، نه‌که‌وێته‌ نێو ئه‌و ململانێ حزبییانه‌.
ئه‌مڕۆش ئێوه‌ بینیتان که‌ په‌رله‌مان بڕیارى ئه‌وه‌ى دا که‌ هه‌ڵبژاردن بکرێت له‌ ڕێگه‌ى کاراکردنى ئه‌نجوومه‌نى کۆمسیۆنى باڵاى هه‌ڵبژاردن. من ده‌ستخۆشى له‌ ئه‌ندامانى په‌رله‌مان ده‌که‌م بۆ وه‌رگرتنى ئه‌م بڕیاره‌ گرنگه‌، چونکه‌ به‌ڕاستى شه‌رعیه‌تى هه‌رێمى کوردستان له‌ لایه‌ن دۆستانى ناوخۆ و ده‌ره‌کى ده‌که‌وێته‌ ژێر پرسیاره‌وه‌ که‌ ئایا خه‌ڵکى کوردستان باوه‌ڕیان به‌ دیموکراسیه‌ت و پرۆسه‌ى هه‌ڵبژاردن هه‌یه‌ یان نا؟ ئه‌گه‌ر ئاریشه‌ش هه‌بن ئه‌و ئاریشانه‌ دێنه‌ چاره‌سه‌رکردن، به‌ڵام هیچ شتێک نابێ ڕێگربێ له‌وه‌ى که‌ هه‌ڵبژاردن نه‌کرێت، له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئه‌و بڕیاره‌ى ده‌رکراوه‌، پشتڕاستکردنه‌وه‌یه‌که‌ که‌ خه‌ڵکى کوردستان باوه‌ڕیان به‌ پرۆسه‌ى دیموکراسى و هه‌ڵبژاردن هه‌یه‌ و هیوادارم له‌ کاتى خۆیشیدا له‌ کۆتایى ئه‌مساڵ ئه‌و هه‌ڵبژاردنه‌ بکرێت.
له‌باره‌ى دۆخى هه‌ردوو قه‌زاى ئاکرێ و به‌رده‌ڕه‌ش، من خۆشحاڵم که‌ گوێم له‌ هه‌ندێک ژماره‌ و داتا بوو، پێش ئێستاش پێیان گوتم که‌ چه‌ند پرۆژه‌ لێره‌ ئه‌نجام دراون، جێى ده‌ستخۆشییه‌. من ده‌زانم خه‌ڵکى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ شایسته‌ى ئه‌وه‌یه‌ که‌ خزمه‌تێکى زۆر زیاترى بکرێت، ئێمه‌ هه‌موو شایه‌دین له‌ شه‌ڕى به‌رگریکردن له‌ شه‌رعیه‌ت و له‌ شه‌ڕى تیرۆریزم چه‌نده‌ خه‌ڵکى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ شه‌هید بوون، به‌رگریکردنى خه‌ڵک له‌ خاکى کوردستان ئه‌رکى ئێمه‌ هه‌موومانه‌، به‌ڵام ڕۆڵى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ له‌ به‌رگریکردن له‌ کوردستان، له‌ هه‌موو قه‌زا و ناحیه‌ و پارێزگاکانى کوردستان، جێى ته‌قدیره‌ و سه‌رى ڕێز و نه‌وازش بۆ بنه‌ماڵه‌ى سه‌ربه‌رزى شه‌هیدان نه‌وى ده‌که‌ین و ده‌ستخۆشى له‌ پێشمه‌رگه‌ قاره‌مانه‌کان و خه‌ڵکى قاره‌مانى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ش ده‌که‌ین.
هه‌قى ئێوه‌یه‌ هه‌رچه‌نده‌ خزمه‌تى ئێوه‌ بکرێت، به‌ڵام من ده‌مه‌وێ به‌ ڕاشکاوى باسى ئه‌وه‌ بکه‌م که‌ به‌شێک له‌و کێشانه‌ى که‌ هه‌تا ئێستا به‌پێى پێویست خزمه‌ت نه‌کراون، نه‌بوونى ئیمکانیات بووه‌، وه‌کوو پێویست ئه‌و توانایه‌مان نه‌بووه‌، ره‌نگه‌ بێ چانسیش بووبین، کاتێک کابینه‌مان وه‌رگرت به‌داخه‌وه‌ نه‌خۆشیى کۆرۆنا هه‌موو کوردستان و هه‌موو دونیاى گرت. له‌ لایه‌کى دیکه‌وه‌ نرخى نه‌وت زۆر زۆر دابه‌زى و جموجۆڵى بازرگانى له‌ کوردستان ته‌قریبه‌ن نه‌ما، حکوومه‌تى فیدرالیش بودجه‌ى هه‌رێمى بڕى که‌ هێشتا ئه‌م مه‌سه‌له‌یه‌ چاره‌سه‌ر نه‌بووه‌. ئه‌م بابه‌ته‌ ئابوورییانه‌، فشارێکى زۆریان خسته‌ سه‌رمان، واى کرد ئێمه‌ نه‌توانین به‌و شێوه‌یه‌ى که‌ پێویسته‌ خزمه‌تى کوردستان به‌ شێوه‌یه‌کى گشتى بکه‌ین. هه‌رچه‌نده‌ ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ پێش ئێستاش به‌ داخه‌وه‌، خزمه‌تگوزارییه‌کى دادپه‌روه‌رانه‌ى به‌ شێوه‌یه‌کى ڕێژه‌یى له‌سه‌ر ئاستى کوردستان بۆ نه‌کراوه‌. زۆرجار بایه‌خ به‌ ده‌ڤه‌رێکى دیکه‌ دراوه‌، به‌ڵام ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ وه‌کوو پێویست گرنگى پێ نه‌دراوه‌، ئێمه‌ هه‌وڵمان دا به‌و توانایه‌یشى هه‌یه‌ که‌مێک قه‌ره‌بووى ئه‌و خزمه‌تگوزارییانه‌ بکه‌ین که‌ بۆ ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ ئه‌نجام نه‌دراوه‌، بۆیه‌ من له‌گه‌ڵ جه‌نابى پارێزگار و به‌رپرسانى حکوومه‌ت زۆر چووینه‌ نێو بابه‌ته‌که‌ تا بزانین چ پێویسته‌ بۆ خه‌ڵکى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ بکرێت، ئه‌و پرۆژه‌ ستراتیژى و گرنگانه‌ى که‌ له‌سه‌ر داخوازى خه‌ڵکى ده‌ڤه‌ره‌که‌ خۆیان بووه‌، سه‌یر بکه‌ین بزانین چیمان پێ ده‌کرێ ئه‌وه‌یان بۆ جێبه‌جێ بکه‌ین.
من دڵخۆشم که‌ له‌و دوو سێ ساڵه‌ى رابردوودا خزمه‌تێکى به‌رچاو کراوه‌، هێشتا له‌ ئاستى خواستى ئێمه‌دا نییه‌ و له‌ ئاستى خزمه‌تکردنى ئێوه‌شدا نییه‌، به‌ڵام ئێمه‌ هه‌ر ئه‌وه‌نده‌مان پێ کراوه‌، هه‌ر کاتێک تواناى زیاترمان به‌ده‌سته‌وه‌ بێت، دڵنیا بن ئێمه‌ گرنگیى زیاتر به‌ ئێوه‌ و ئه‌و ناوچه‌یه‌ به‌ شێوه‌یه‌کى گشتى ده‌ده‌ین.
من نامه‌وێ بچمه‌ سه‌ر هه‌ندێک بابه‌تى مێژوویى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ که‌ چه‌نده‌ کۆنه‌ و له‌ ڕووى دیرۆکییه‌وه‌ جێى گرنگیى ناوه‌وه‌ و ده‌ره‌وه‌ى کوردستانیشه‌، به‌ڵام من ده‌مه‌وێ باسى دۆخى ئێستاى هه‌ردوو قه‌زا بکه‌م که‌ خه‌ڵکى ئێمه‌ له‌ ڕووى ژماره‌ى دانیشتووانى هه‌ردوو قه‌زاوه‌ گه‌لێک زیادیان کردووه‌، پێویستییه‌کانى ئه‌وان له‌ زۆر ڕووه‌وه‌ زیادى کردووه‌، یه‌کێک له‌و هۆکارانه‌ى که‌ ڕاستییه‌که‌ى هه‌ندێک سه‌ردانى منى دواخست، ئه‌وه‌بوو که‌ حه‌زم کرد ئه‌و پڕۆژه‌ ئاوه‌ى بۆ ئاکرێ ده‌کرێ، ته‌واو ببێ و پاشان بێین بۆ ئێره‌، به‌ڵام مخابن دیاره‌ تا ئێستا ته‌واو نه‌بووه‌، ئه‌ویش ئه‌و کۆمپانیایه‌ى که‌ گرێبه‌ستى له‌گه‌ڵ حکومه‌ت هه‌یه‌، پێى نه‌کراوه‌ پابه‌ندییه‌کانى خۆى جێبه‌جێ بکات، بۆیه‌ ئێمه‌ دوا ئاگادارکردنه‌وه‌مان به‌ کۆمپانیاکه‌ داوه‌ که‌ ئه‌گه‌ر ئه‌و پڕۆژه‌ى ئاوه‌ جێبه‌جێ نه‌کرێت، ئه‌وا ئێمه‌ هه‌ندێک بڕیارى دى وه‌رده‌گرین.
لێره‌ هه‌ندێک بابه‌تى دیکه‌ هه‌ن پێش ئه‌وه‌ى بچمه‌ نێو پرۆژه‌کان، من ده‌مه‌وێ به‌ شێوه‌یه‌کى گشتى باسى بکه‌م، ئه‌م ناوچه‌یه‌ وه‌ک هه‌موو ناوچه‌یه‌کى دیکه‌ى کوردستان، جێى پێکه‌وه‌ژیانى ئایین و نه‌ته‌وه‌ییه‌، له‌و ناوچه‌یه‌ش خه‌ڵکى باوه‌ڕدار چ به‌ دینى ئیسلام، یان دینى مه‌سیحیه‌ت یان ئێزدی، پێکه‌وه‌ژیانى ئاشتییانه‌یان هه‌یه‌ له‌نێوان میلله‌تدا، جێى ته‌قدیر و پێزانینه‌، ده‌زانم هه‌ندێک کێشه‌ى زه‌وى و گوند هه‌ن که‌ کێشه‌ى یاسایین، حه‌ز ناکه‌م وا لێک بدرێته‌وه‌ که‌ حکومه‌ت پشتى دین و مه‌زهه‌ب و نه‌ته‌وه‌یه‌ک ده‌گرێت له‌ دژى نه‌ته‌وه‌یه‌کى دیکه‌، بۆ ئێمه‌ پێوه‌رى حکومڕانی، دادپه‌روه‌رییه‌، ئێمه‌ پشتى دادپه‌روه‌رى ده‌گرین، هه‌ق لاى کێیه‌ ئێمه‌ پشتى هه‌ق ده‌گرین. بۆیه‌ من حه‌ز ده‌که‌م دڵنیایى بده‌مه‌ هه‌موو خوشک و برایانى ئێمه‌ چ مه‌سیحى بن و چ موسوڵمان بن، هه‌ر که‌سێک غه‌درى لێ کرابێ و زه‌وییه‌که‌ى داگیر کرابێ و ئه‌رزه‌که‌ى به‌ ناهه‌ق داگیرکرابێ، له‌ ڕێگه‌ى یاساوه‌ ئه‌و زه‌وییه‌ بۆ خاوه‌ن زه‌وییه‌که‌ و خاوه‌ن هه‌قه‌که‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌، گرنگ ئه‌وه‌یه‌ که‌ پێویسته‌ ئه‌و پێکه‌وه‌ژیانى ئایینى و ئیتنییه‌ى له‌ کوردستان هه‌یه‌، زیاتر گرنگى پێ بده‌ین، چونکه‌ پێکه‌وه‌ژیان شتێکیشه‌ بۆ ئێمه‌ بۆته‌ جێى شانازى له‌ هه‌موو دونیا، کاتێک باسى کوردستان ده‌که‌ن، باسى پێکه‌وه‌ژیانى ئایین و نه‌ته‌وه‌کان ده‌که‌ن.
بابه‌تێکى دیکه‌ که‌ پێویسته‌ گرنگى پێ بدرێ له‌م ده‌ڤه‌ره‌، بابه‌تى گه‌شتوگوزاره‌، چیاى جوان و دۆڵى زۆر جوان له‌م ناوچه‌یه‌ هه‌یه‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ زۆر له‌و ده‌رفه‌تانه‌ نه‌مانتوانیوه‌ سوودیان لێ وه‌ربگرین، هه‌روه‌ک من گوتم ره‌نگه‌ به‌شێکى له‌به‌ر بێ توانایى بووبێت، به‌ڵام به‌شێکیشى له‌به‌ر بوونى هه‌ندێک گرووپ به‌ تایبه‌تى په‌که‌که‌ له‌و چیایانه‌یه‌ که‌ ڕێگربوون له‌ گه‌یاندنى خزمه‌تگوزارى بۆ هه‌ندێک گوند یان گه‌ڕانه‌وه‌ى خه‌ڵکى ئێمه‌ بۆ سه‌ر گوند و زه‌وییه‌کانى خۆیان و گرنگیدان به‌و ده‌ڤه‌رانه‌ بۆ لایه‌نى خزمه‌تگوزاری.
داواکاریى ئێمه‌ ئه‌وه‌یه‌ ڕێز له‌ یاسا و ده‌سه‌ڵاتى شه‌رعیى هه‌رێمى کوردستان بگیرێت، واز له‌ ڕێگرى بێنن، واز له‌ ته‌عه‌داکردن له‌ خه‌ڵکى ئێمه‌ بێنن، ڕێگه‌ بده‌ن حکومه‌ت خزمه‌تگوزارى بگه‌یه‌نێته‌ هه‌موو شوێنێک، ئه‌م ڕێگه‌ و به‌رنامه‌یه‌ى هه‌یه‌ وه‌ک حکومه‌ت ده‌یه‌وێ بێته‌ جێبه‌جێکردن، چونکه‌ بێگومان ئێمه‌ زیاتر مه‌به‌ستمانه‌ خزمه‌تى خه‌ڵکى خۆمان بکه‌ین به‌بێ فه‌رق و جیاوازى له‌ هه‌ر جێیه‌ک بێت.
کاک عه‌لى ته‌ته‌ر باسى له‌وه‌ کرد که‌ له‌ ماوه‌ى رابردوودا له‌ سنوورى 257 ملیار دینار پرۆژه‌ بۆ ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ هاتۆته‌ ته‌رخان کردن و جێبه‌جێ کردن، به‌شێک له‌وانه‌ که‌رتى تایبه‌ت جێبه‌جێى کردووه‌ و هه‌ندێکیان به‌ قه‌رزیش کراون، به‌ڵام گرنگ ئه‌وه‌یه‌ جێبه‌جێ کراون، لێره‌وه‌ جێى خۆیه‌تى که‌ سوپاسى که‌رتى تایبه‌ت بکه‌م بۆ ئه‌وه‌ى که‌ هاریکار بوون له‌گه‌ڵ حکوومه‌ت و له‌گه‌ڵ خه‌ڵکى ناوچه‌که‌. هه‌روه‌ها جێى خۆیه‌تى سوپاسى ده‌زگاى خێرخوازیى بارزانیش بکه‌م که‌ ئه‌وانیش ڕۆڵێکى زۆریان هه‌بوو به‌ تایبه‌ت له‌ ئاواکردن و نۆژه‌نکردنه‌وه‌ى قوتابخانه‌ له‌م ده‌ڤه‌ره‌دا.
ئه‌و به‌رنامانه‌ى دیکه‌ که‌ هه‌ن، وه‌ک من حه‌ز ده‌که‌م ئه‌و موژده‌یه‌ به‌ ئێوه‌ بده‌م که‌ ئه‌و پرۆژانه‌ى هاتۆته‌ به‌ر ده‌ستى ئێمه‌، له‌ سنوورى 24 ملیار دینارى دیکه‌ ڕه‌زامه‌ندیمان له‌سه‌ر داوه‌ که‌ پرۆژه‌ بۆ هه‌ردوو قه‌زاى ئاکرێ و به‌رده‌ڕه‌ش جێبه‌جێ بکرێن که‌ ئه‌وانیش بۆ (ئاو، ئاوه‌ڕۆ، شه‌قام، ڕێگه‌وبان، قوتابخانه‌ و بابه‌تى وه‌رزشى و هه‌ندێک بابه‌تى دیکه‌شن).
من باسى پرۆژه‌ى ئاوى ئاکرێم کرد، دیسان گرنگى به‌م پرۆژه‌یه‌ ده‌ده‌ین چونکه‌ زۆر زۆر گرنگه‌ و پێویسته‌ په‌له‌ له‌ جێبه‌جێکردنى بکرێت.
ناوچه‌ى ئێوه‌ ناوچه‌یه‌کى کشتوکاڵییه‌ جگه‌ له‌وه‌ى له‌ ڕووى گه‌شتوگوزاریش ده‌کرێ گرنگیى زیاترى پێ بدرێت، به‌ڵام له‌ ڕووى کشتوکاڵییه‌وه‌ یه‌کێکه‌ له‌ گرنگترین و پێ‌ خێروبه‌ره‌که‌تترین ناوچه‌ى هه‌رێمى کوردستان، ئێمه‌ له‌ ده‌ستپێکى ئه‌م کابینه‌یه‌ بڕیارمان ئه‌وه‌بوو که‌ داهات و ئابووریى خۆمان فره‌چه‌شن و هه‌مه‌جۆر بکه‌ین و له‌ کوێ ده‌توانین داهاتى خۆمان زیاد بکه‌ین و ته‌نیا پشت به‌ نه‌وت و غاز نه‌به‌ستین. کشتوکاڵ یه‌کێک بوو له‌و بابه‌تانه‌ى که‌ ئێمه‌ خۆمان زۆر زۆر گرنگیمان پێ داوه‌ و وه‌به‌رهێنانمان تێدا کردووه‌، ناوچه‌ى ئێوه‌ یه‌کێکه‌ له‌و ناوچانه‌ى که‌ پێى ده‌کرێ نه‌ک ته‌نیا خێر به‌ خۆتان بگه‌یه‌نن، به‌ڵکوو سوود به‌ هه‌موو کوردستان و ناوچه‌که‌ش بگه‌یه‌نن.
ته‌کنه‌لۆژیاى تازه‌ هاتۆته‌ پێشه‌وه‌، ئێمه‌ به‌رده‌وام له‌گه‌ڵ وڵاتانى دۆست و خه‌ڵکى شاره‌زا و پسپۆڕ، جووتیارانى ناوخۆ و وه‌زاره‌تى تایبه‌تمه‌ند له‌ گفتوگۆداین که‌ ئێمه‌ چۆن بایه‌خ به‌ که‌رتى کشتوکاڵى بده‌ین. من له‌و باوه‌ڕه‌دام که‌ به‌ تواناى که‌متر و هه‌رزانتر، ئاوێکى که‌متر به‌فیڕۆ بدرێت، به‌رهه‌مێکى زیاتر به‌ کوالێتییه‌کى باشتر ئێمه‌ ده‌توانین له‌م ده‌ڤه‌ره‌ به‌رهه‌م بهێنین، ئێمه‌ به‌ هه‌موو جۆرێک هه‌وڵده‌ده‌ین به‌رده‌وام بین و هاوکاریى جووتیارانى خۆمان بکه‌ین ئه‌وه‌ى پێیان بکرێ، سوود له‌ ته‌کنه‌لۆژیاى نوێ و زانستى نوێ بکه‌ن، به‌رهه‌مى خۆیان زیاتر بکه‌ن و تێچوونى خۆشیان که‌متر بکه‌نه‌وه‌. ئه‌مه‌ ده‌بێته‌ داهاتێکى زیاتر بۆ خه‌ڵکى ناوچه‌که‌، ده‌بێته‌ ده‌رفه‌تێک بۆ ئه‌وه‌ى کار زیاتر ببێت و گه‌نجانمان زیاتر بچن کار بکه‌ن. من زۆر جار ئه‌وه‌م گوتووه‌ که‌ په‌ره‌پێدان به‌ که‌رتى کشتوکاڵى ته‌نیا سوودى له‌ که‌رتى کشتوکاڵیدا نییه‌، کاتێ کشتوکاڵ زیاد ده‌بێ، پیشه‌سازى و بازرگانى و کار و داهات زیاد ده‌بێ، له‌به‌ر ئه‌وه‌ بنه‌ماى پێشخستنى ئابووریى هه‌ر وڵاتێک، په‌ره‌پێدانه‌ به‌ که‌رتى کشتوکاڵی، ناوچه‌ى ئێوه‌ ناوچه‌یه‌کى زۆر به‌خێره‌ و ئێمه‌ له‌ هه‌موو ڕووێکه‌وه‌ هه‌وڵ ده‌ده‌ین زیاتر گرنگى پێ بده‌ین.
دوو پرۆژه‌ى ستراتیژى هه‌ن، یه‌که‌م: دروستکردنى به‌نداوى ئیسماوا و باکرمان، دووه‌میان به‌نداوى مه‌نداوایه‌، ئه‌وه‌یان له‌سه‌ر زێى گه‌وره‌یه‌ له‌ نێوان هه‌ولێر و ئێره‌.
ئه‌م دوو به‌نداوه‌ بێگومان کاریگه‌رییه‌کى زۆر ئه‌رێنى له‌سه‌ر پێشخستنى که‌رتى کشتوکاڵی، گه‌شتوگوزاری، پیشه‌سازی، دروستکردنى ده‌رفه‌تى کار بۆ خه‌ڵکى ناوچه‌که‌ ده‌که‌ن. دوێنێ وه‌زیرى ئاوى حکوومه‌تى فیدرالى لاى من بوو، ئێمه‌ له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌تانه‌ به‌ دوور و درێژى گفتوگۆمان کرد، ئه‌وانیش ئاماده‌ن هاوکار بن بۆ جێبه‌جێکردنى ئه‌و پرۆژانه‌، ئێمه‌ به‌ نیازین زیاتر هه‌نگاوى کردارى بنێین بۆ ئه‌وه‌ى بزانین که‌ى جێبه‌جێ ده‌کرێن، ئیشه‌ڵا ئه‌وه‌ى له‌سه‌ر ئێمه‌ بێت که‌مته‌رخه‌مى ناکه‌ین.
ئێمه‌ هه‌وڵمان دا له‌م کابینه‌یه‌ به‌رهه‌مى ناوخۆیى بنێرینه‌ ده‌ره‌وه‌، پار بۆ یه‌که‌مجار جگه‌ له‌ به‌رهه‌مى نه‌وت و غاز، ئێمه‌ هه‌نارى هه‌ڵه‌بجه‌ و زاخۆمان نارده‌ وڵاتانى که‌نداو، پێنج وڵاتى که‌نداو هه‌نارى کوردستانیان وه‌رگرت و ویستێکى زۆریشیان له‌سه‌ر بوو. ئه‌مساڵ ئه‌و به‌رنامه‌یه‌ى هه‌یه‌ بۆ زیادکردنى به‌رهه‌مى خۆماڵیى هه‌رێم که‌ بیاننێرینه‌ ده‌ره‌وه‌ وه‌کوو سێو و ترێ، به‌ تایبه‌تى له‌ ناوچه‌ى ئێوه‌ (برنج، په‌تاته‌، هه‌نجیر و سماق و ئه‌و شتانه‌ى ده‌کرێ ببنه‌ به‌رهه‌مى زۆر باش له‌سه‌ر ئاستى جیهان) که‌ ده‌کرێ ویستێکى زۆریشیان له‌سه‌ر هه‌بێ. ئه‌مانه‌ ده‌کرێ ببنه‌ سه‌رچاوه‌یه‌کى داهاتى زیاتر بۆ خه‌ڵکى ناوچه‌که‌ و پاڵپشتێکیش بۆ حکوومه‌تى هه‌رێم.
ڕێژه‌ى گه‌نجان له‌ کوردستان به‌ شێوه‌یه‌کى گشتى و به‌ تایبه‌تیش له‌م ده‌ڤه‌ره‌ وه‌ک من بیستوومه‌ زۆره‌، گه‌لێک له‌وانه‌ چاویان له‌ دامه‌زراندنه‌، پێش هه‌موو شتێک من حه‌ز ده‌که‌م داوایه‌ک له‌ دایک و باوکان بکه‌م، ڕێگه‌ له‌ منداڵانى خۆیان نه‌گرن به‌ تایبه‌تى له‌ کچان که‌ بچنه‌ قوتابخانه‌، هیواى من ئه‌وه‌یه‌ پشتیوان بن، چونکه‌ زانست زیاتر پشتیوان ده‌بێت بۆ پێگه‌یاندنى کۆمه‌ڵگه‌ى ئێمه‌، فه‌رق و جودایى له‌ نێوان کچ و کوڕان نه‌بێت، چ له‌ به‌رگرى و چ له‌ پێگه‌یاندن و چ دکتۆر و ئه‌ندازیار و پارێزه‌ر و سیاسى بێت، ئافره‌ت هیچى له‌ پیاو و مێران که‌متر نییه‌، هیواى من ئه‌وه‌یه‌ پاڵپشت بن و ڕێگه‌ى لێ نه‌گرن. داواش له‌ هه‌موو گه‌نجانمان ده‌که‌م، بیر له‌وه‌ بکه‌نه‌وه‌ که‌ خۆیان پێیان ده‌کرێ چ پرۆژه‌یه‌ک جێبه‌جێ بکه‌ن حکومه‌ت پشتیوان ده‌بێت بۆ پرۆژه‌کانى ئێوه‌، پرۆژه‌ى تایبه‌ت. هه‌ر که‌سێک فکره‌ى هه‌بێ و پێى بکرێ پرۆژه‌یه‌ک جێبه‌جێ بکات که‌ حکوومه‌ت پاڵپشتى لێ بکات و کۆمه‌ڵێک که‌سیش له‌گه‌ڵ خۆى بخاته‌ سه‌ر کار، گه‌لێک له‌وه‌ باشتره‌ که‌ چاوى له‌وه‌ بێت ببێته‌ فه‌رمانبه‌رێک له‌ حکوومه‌ت. با حکوومه‌ت له‌ دواى ئێوه‌ بگه‌ڕێت، حکوومه‌ت مه‌منونیش بێت ئێوه‌ بێن کارى بۆ بکه‌ن، به‌ڵام ئێوه‌ مه‌جبوور نه‌بن ته‌نیا کارتان له‌ حکوومه‌ت بێت. واته‌ ئه‌گه‌ر ئێمه‌ ئاستى ئابووریى وڵاتى خۆمان بگه‌یه‌نینه‌ جێیه‌ک که‌ که‌رتى تایبه‌ت یان خه‌ڵکى ئێمه‌ پێى بکرێ کارى تایبه‌تیى خۆى هه‌بێت و ناچار نه‌بن بۆ ژیانى خۆیان ته‌نیا چاویان له‌ حکوومه‌ت بێت، بزانن ئه‌وکات ئێمه‌ ده‌توانین بڵێین که‌ وڵاتى ئێمه‌ پێشکه‌وتووه‌ یان هه‌نگاو بۆ پێشکه‌وتن ده‌نێت. له‌به‌ر ئه‌وه‌ داوا له‌ ئێوه‌ هه‌موان ده‌که‌م بیر له‌وه‌ بکه‌نه‌وه‌ که‌ چ پرۆژه‌یه‌کتان هه‌یه‌ تا حکوومه‌ت بتوانێت هاوکاریى ئێوه‌ بکات و پرۆژه‌کانى ئێوه‌ ببێته‌ بنه‌ما بۆ پێشخستنى ئابووریى ئێمه‌.
من بیستم که‌ به‌داخه‌وه‌ له‌سه‌ر ئاستى هه‌موو کوردستان، سێ شه‌فت هه‌بوون له‌ قوتابخانه‌ یان هه‌ندێک قوتابخانه‌ به‌داخه‌وه‌ به‌تایبه‌ت له‌م ناوچه‌یه‌ هێشتا ره‌نگه‌ مابن. من به‌ تایبه‌ت له‌گه‌ڵ وه‌زیرى په‌روه‌رده‌ قسه‌م کرد، ڕێژه‌ى ئه‌و سێ شه‌فتى قوتابخانانه‌ له‌سه‌ر ئاستى هه‌موو کوردستان زۆر زۆر که‌مبوونه‌ته‌وه‌، زۆر قوتابخانه‌ى تازه‌شمان کردۆته‌وه‌ یان هه‌ندێک پۆلى قوتابخانه‌مان زیاد کردووه‌ و هه‌ندێک له‌و قوتابخانانه‌ى پێویستیش بوون، ئێمه‌ نۆژه‌نمان کردوونه‌ته‌وه‌. به‌ڵام ئه‌و قوتابخانانه‌ى ماون، ئێمه‌ له‌ به‌رنامه‌ماندایه‌ قوتابخانه‌ى نوێ دروست بکه‌ین ئیشه‌ڵا.
لێره‌وه‌ ده‌مه‌وێ موژده‌یه‌کى دیکه‌ش به‌ ئێوه‌ بده‌م که‌ زانکۆى ئاکرێ ( زانکۆى زانسته‌ کردارییه‌کانى ئاکرێ) داده‌مه‌زرێنین، هیوادارم ئه‌م زانکۆیه‌ش خزمه‌تێکى زیاترى ئه‌و ده‌ڤه‌ره‌ بکات، له‌ هه‌مان کاتدا لێره‌دا ده‌مه‌وێ ئه‌وه‌ش ڕابگه‌یه‌نم که‌ زانکۆى پۆلیته‌کنیکى گه‌رمیانیش ئینشه‌ه‌ڵڵا داده‌مه‌زرێنین و ئه‌و زانکۆیه‌ش له‌ خزمه‌ت خه‌ڵکى ئێمه‌ له‌ ده‌ڤه‌رى گه‌رمیان ده‌بێت.
خه‌ڵکى ئێره‌ش وه‌ک جێگه‌کانى دیکه‌، وه‌رزشوانى زۆرى هه‌یه‌، چاوه‌ڕێین پاڵپشتیى وه‌رزشیش بکرێ، ئێمه‌ له‌ پاڵپشتییه‌کانى خۆمان و وه‌ک شه‌خسیش من هاریکار ده‌بم ئیشه‌ڵا بۆ هه‌ندێک له‌و پرۆژانه‌ى داوا کراوه‌ له‌ (دینارته‌، ئاکرێ، به‌رده‌ڕه‌ش)، ئه‌و پاڵپشتییانه‌ى پێویستن بۆ یانه‌ و تیمه‌ وه‌رزشییه‌کانى ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌ش ئینشه‌ئه‌ڵڵا به‌رده‌وام ده‌بین و پشتیوان ده‌بین.
جارێکى دیکه‌ من داوا له‌ ئێوه‌ هه‌موان ده‌که‌م، هاریکار بن بۆ حکومه‌ت، هاریکاریى خۆتان و وڵاتى خۆتان بکه‌ن له‌ پاراستنى ژینگه‌ى خۆتان، ژینگه‌پارێزى بۆ ئێمه‌ باوه‌ێ‌ بکه‌ن زۆر زۆر به‌سووده‌، زۆر به‌داخه‌وه‌ زۆرجار ئێمه‌ ده‌بینین که‌ خه‌ڵکى ده‌چێته‌ ده‌ره‌وه‌، ئه‌و دیمه‌نه‌ جوانانه‌ هه‌ن، زبڵ و پیسایى جێدێڵن، زۆر زۆر جێى داخه‌، پێویسته‌ په‌روه‌رده‌ى دایک و باوکان وا نیشان بدات که‌ کوردستان ماڵه‌ گه‌وره‌که‌ى ئێمه‌یه‌، که‌س زبڵ ناکاته‌ به‌ر ده‌رگاى خۆی، له‌ هه‌مان کاتدا پێویسته‌ زبڵیش نه‌خه‌نه‌ سه‌ر جاده‌ یان که‌ ده‌چنه‌ ده‌ره‌وه‌، پاکوخاوێنى رابگرن و داران نه‌بڕن و زه‌ره‌ر له‌ وڵاتى خۆتان مه‌ده‌ن، ئیشه‌ڵا ئه‌م وڵاته‌ به‌ که‌ڵکى ئێمه‌ هه‌موان دێت.
هه‌روه‌ها هیوادارم له‌ بابه‌تى لێخووڕینى ئۆتۆمبێل له‌ سه‌رخۆ بن. چونکه‌ زۆرجار گوێمان لێ ده‌بێت که‌ ڕووداوى ناخۆش ڕووده‌دات، به‌شێک له‌وانه‌ له‌سه‌ر لێخووڕینه‌ به‌ خێرایی، هیوادارم ئه‌وه‌ش له‌به‌رچاو بگرن، سه‌لامه‌تیى خۆتان زیاتر له‌به‌رچاو بگرن.
خاڵێکى دیکه‌ى له‌ هه‌موان گرنگتر، من حه‌ز ده‌که‌م و زیاتر مه‌به‌ستم لێى گه‌نجانه‌، ئێوه‌ باوه‌ڕتان به‌ وڵاتى خۆتان هه‌بێت. هیچ وڵاتێکى پێشکه‌وتوو چاوى له‌وه‌ نه‌بووه‌ خه‌ڵکێکى دى بچێت کارى بۆ بکات، به‌ خۆیان بۆ خۆیان کردووه‌، ده‌بێ ئێمه‌ به‌ خۆمان بۆ خۆمان بکه‌ین، به‌ڵام پێش ئه‌وه‌ى کار بۆ خۆمان بکه‌ین، ده‌بێ باوه‌ڕمان به‌ خۆمان هه‌بێت که‌ ئێمه‌ ئه‌و توانایه‌ى هه‌مانه‌ ده‌توانین وڵاتى خۆمان به‌ره‌وپێش ببه‌ین. راسته‌ حکوومه‌ت ده‌یه‌وێ خزمه‌تى ئێوه‌ بکات، ئه‌وه‌ى له‌سه‌ریشمان ده‌یکه‌ین و ره‌نگه‌ زۆر شتمان کردبێ و تا ئێستا دیار نه‌بێت. خزمه‌تکردن ته‌نیا دروستکردنى شه‌قام و باڵاخانه‌ نییه‌. زۆر بابه‌تى دیکه‌ هه‌بوون، بۆ نموونه‌ کۆکردنه‌وه‌ى داتا و گه‌یاندنى خزمه‌تگوزارى بۆ ناوچه‌ دووره‌ده‌سته‌کان یان ئه‌لیکترۆنیکردنى خزمه‌تگوزارى و نه‌هێشتنى رووتین، ئه‌مانه‌ هه‌مووى به‌رنامه‌ن که‌ حکومه‌ت زۆر به‌ جددى کاریان له‌سه‌ر ده‌کات به‌ڵام ڕه‌نگه‌ هه‌مووى نه‌بینرێت، به‌رهه‌مى ئه‌وانه‌ هێدى هێدى ده‌رده‌که‌وێت له‌ داهاتووێکى نزیکدا ده‌بینن که‌ ئێمه‌ چیمان کردووه‌ و هه‌نگاوى زۆر باشتر ده‌هاوێژین و زیاتر خزمه‌تى ئێوه‌ ده‌که‌ین، ئێوه‌ش سوودمه‌ند ده‌بن له‌و به‌رنامه‌ى خزمه‌تگوزارییانه‌ى حکومه‌ت، به‌ڵام زیاتر له‌ هه‌موو شتێک باوه‌ڕتان به‌ خۆتان هه‌بێت و گوێ نه‌ده‌نه‌ ده‌نگى خه‌ڵکێک که‌ ئێوه‌ بێ هیوا بکه‌ن و له‌ وڵاتى خۆتان دوورتان بخه‌نه‌وه‌، یان خۆشه‌ویستیى خاک و وڵات له‌ دڵى ئێوه‌ ڕه‌ش بکه‌ن، هیواى من ئه‌وه‌یه‌ وه‌ڵامیان بده‌نه‌وه‌ که‌ چۆن پێشمه‌رگه‌ى ئێمه‌ به‌ ده‌ست و بازووى خۆیان به‌بێ هیچ توانایه‌ک وه‌ک چۆن رۆحى خۆیان کرده‌ قه‌ڵغان بۆ پاراستنى ئه‌م وڵات و خاکه‌ و به‌رگرییان له‌ وڵاتى خۆیان کرد، ئێوه‌ش به‌ ئیراده‌یه‌کى توند و قاییم به‌رگرى له‌ وڵاتى خۆتان بکه‌ن و به‌رگرى له‌ دژى هه‌موو ئه‌و پروپاگه‌ندانه‌ بکه‌ن که‌ ناحه‌زان ده‌یکه‌ن، به‌رده‌وام بن له‌ ئاوه‌دانکردنه‌وه‌ى وڵاتى خۆتان و هاریکاریکردنى حکومه‌تى خۆتان، ئێمه‌ش چیمان پێ بکرێت زیاتر خزمه‌تى ئێوه‌ ده‌که‌ین.
من زیاتر کاتى ئێوه‌ ناگرم، هیوادارم هه‌موان ساخ و سه‌لامه‌ت بن و ئینشه‌ڵا کوردستانى ئێمه‌ش ڕۆژ به‌ ڕۆژ ئاوه‌دانتر ده‌بێت.


زۆرترین خوێندراو

  • ڕۆژ
  • هەفتە
  • مانگ