ئهتوانى لهرێگاى ئیمهیڵ و ژماره تهلهفۆنهکانمانهوه پهیوهندیمان پێوهبکهیت و راوسهرنج وپێشنیارو داواکاریهکانى خۆت بخهیتهروو.
07705066052
مه‌سرور بارزانى : هه‌رێمى کوردستان هه‌رگیز نه‌بووه‌ته هه‌ڕه‌شه بۆ سه‌ر هیچ که‌سێک و ئێمه فاکته‌رى ئاشتى و سه‌قامگیرین
12.02.2024
جەماوەر نیوز
ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 2/12، مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان، له لوتکه‌ى جیهانیى حکومه‌ته‌کان له دوبه‌ی، گوتارێکى گرنگى به زمانى ئینگلیزى پێشکه‌ش کرد و تیشکى خسته سه‌ر گۆڕانکارى و پرسه هه‌نووکه‌ییه‌کانى ناوچه‌که و جیهان.
سه‌رۆکى حکومه‌ت هه‌روه‌ها جه‌ختى کرده‌وه که گه‌لى کوردستان داوایه‌کى ڕه‌واى هه‌یه بۆ ده‌ستنیشانکردنى مافى چاره‌نووسى خۆى و پێویسته ڕێز له مافه ڕه‌واکانى بگیرێت.
ئه‌مه‌ش ده‌قى وه‌رگێردراوى گوتارى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه:
به‌ڕێزان:
پێش ئه‌وه‌ى وتاره‌که‌م ده‌ستپێبکه‌م ده‌مه‌وێت پرسه و هاوخه‌میى خۆم ئاڕاسته‌ى گه‌ل و حکومه‌تى ئیمارات و شانشینى به‌حره‌ین و که‌سوکارى ئه‌و سه‌ربازانه بکه‌م به‌هۆى ئه‌و هێرشه تیرۆریستییه‌ى ڕابردوو له سۆماڵ گیانیان له‌ده‌ستدا.
به‌ڕێزان:
ڕێکخه‌رانى لوتکه‌ى جیهانیى حکومه‌ته‌کان:
میوانانى هێژا:
ڕۆژتان باش
خۆشحاڵم ئه‌مڕۆ له ده‌ستپێکى ئه‌م کۆبوونه‌وه‌یه‌ى بیرمه‌ندان و سه‌رکرده جیهانییه‌کاندا قسه‌تان بۆ ده‌که‌م. دڵخۆشم ئه‌مساڵیش بۆ به‌شداریکردن له‌م لوتکه‌یه هاتوومه‌ته‌وه دوبه‌ی، ده‌مه‌وێت پێزانینى خۆم ئاراسته‌ى خاوه‌نشکۆ شێخ محه‌ممه‌د بن زاید ئال نه‌هیان و خاوه‌نشکۆ شێخ محه‌ممه‌د بن راشید ئال مه‌کتووم بکه‌م، بۆ کۆکردنه‌وه‌ى خه‌ڵکى بیرمه‌ند؛ ئه‌و که‌سانه‌ى پابه‌ندن به به‌ره‌وپێشبردن و گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵگه و مرۆڤایه‌تی، له ڕێگه‌ى به‌گه‌ڕخستنى باشترین شت که له تواناى بڕیاربه‌ده‌ستاندا بێت.
ئه‌مه ده‌رفه‌تێکه بۆ ئاڵوگۆڕکردنى بیرۆکه‌کان، له دۆزینه‌وه‌ى ئاسۆ و ڕێگه‌ى نوێ بۆ ئه‌وه‌ى تواناى خۆمان تاقى بکه‌ینه‌وه و باشتر بین. ئه‌مه‌ش ئالنگارییه‌که و پێویسته هه‌موومان له‌به‌رچاوى بگرین.
من ئه‌مڕۆ وه‌ک سه‌رۆکوه‌زیرانى هه‌رێمى کوردستانى عێراق قسه‌تان بۆ ده‌که‌م، ئه‌و هه‌رێمه‌ى به‌درێژایى دوو ده‌یه‌ى ڕابردوو توانیویه‌تى له‌ناو پاشماوه‌کانى عێراقى پێشوو خۆى یه‌کبخاته‌وه. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا، من وه‌ک که‌سێک قسه‌تان بۆ ده‌که‌م که شانبه‌شانى ئه‌و خاوه‌نبڕیارانه‌ى ناوچه خۆشه‌ویسته‌که‌مان وه‌ستاوم، که پێکه‌وه ڕووبه‌ڕووى زۆرێک له ئالنگاریى هاوبه‌ش بووینه‌ته‌وه.
هه‌موومان به‌شێوه‌یه‌ک له شێوه‌کان، له‌سه‌ر ژیانکردن له سایه‌ى هه‌ڵچوون و گرژییه‌کان و زۆرێک له‌و قه‌یرانانه‌دا ڕاهاتووین، که به‌لایه‌نى که‌مه‌وه به‌درێژایى چه‌ند ده‌یه‌ى ڕابردوو پێویستییان به ئیداره‌دانێکى حه‌کیمانه هه‌بووه.
جه‌نگ، یاخیبوون، سه‌ختییه‌کان و نه‌بوونى سه‌قامگیریى ئابووری، به‌داخه‌وه بوونه‌ته به‌شێک له پێکهاته‌مان، ناکرێت نکۆڵى له‌و تێچووه بکه‌ین که له ئاکامى ئه‌و ئالنگارییانه له‌سه‌ر ئاستى گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵایه‌تى و ئابوورى ڕووبه‌ڕوومان بوونه‌ته‌وه.
به‌ڵام له‌میانه‌ى گفتوگۆکانم له‌گه‌ڵ بڕیاربه‌ده‌ستانى ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست و ده‌ره‌وه، درکم به بوونى خواستێک بۆ ڕزگاربوون له نه‌هامه‌تییه هاوبه‌شه‌کانى ڕابردوومان کردووه.
له سه‌رانسه‌رى ناوچه‌که‌مان، خواست و ئیراده‌یه‌ک بۆ پێشکه‌وتن هه‌یه، درکیش به‌وه کراوه، گۆڕانکارى نه‌ک ته‌نیا پێویسته، به‌ڵکو پێویستییه‌کى حه‌تمیشه. گه‌لان چ له‌سه‌ر ئاستى تاک یانیش کۆمه‌ڵ، چاویان له مافى خۆیانه بڕیار له‌چاره‌نووسى خۆیان بده‌ن. مافى چاره‌نووس، پاڵنه‌رێکى سه‌ره‌کییه بۆ سرووشتى مرۆڤ، پێویستیمان به ده‌سته‌به‌رکردنى ژینگه‌یه‌که که هاووڵاتى بتوانێت تێیدا به ئاسووده‌یى بژیت.
من پێم وایه لێره‌دا چوار هه‌نگاو بۆ گه‌یشتن به‌و پێشکه‌وتنه هه‌ن، که هه‌موومان هه‌وڵى بۆ ده‌ده‌ین، ئه‌وانیش: سه‌قامگیریى سیاسی، ئاسایش، پێشکه‌وتنى ئابوورى و رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى گۆڕانکارییه ژینگه‌ییه‌کانه. ئه‌مانه پرسگه‌لێکى ئاڵۆزن، به‌ڵام چاره‌سه‌رکردنیشیان پێویستى به ڕێبازێکى تایبه‌ت به هه‌ریه‌کێکیان هه‌یه.
گومانى تێدا نییه ژماره‌یه‌ک بابه‌تى جیۆسیاسى له ناوچه‌که‌مان بۆ ماوه‌یه‌کى زۆر دوور و درێژه خراونه‌ته ناو سه‌به‌ته‌ى کێشه‌کانه‌وه، به‌ڵام بۆچى پشتگوێیان ده‌خه‌ین؟ هه‌بوونى بوێرى له بڕیاردان له‌کاتى بوونى کێشه‌دا، هه‌نگاوى یه‌که‌مه به‌ره‌و چاره‌سه‌رکردنى خودى کێشه‌که.
ئه‌و قه‌یرانه‌ى له فه‌ڵه‌ستین ده‌یبینین، بۆ زۆرێک له ئێمه جێگه‌ى نیگه‌رانییه، زیانێکى گه‌وره به‌ر هاووڵاتییانى سڤیل که‌وتووه و ئه‌گه‌ر هه‌یه ببێته هۆى دروستبوونى پشێوى له ده‌ره‌وه‌ى غه‌ززه‌ش، جیا له‌مه‌ش هۆکاره ڕیشه‌ییه‌کانى سته‌مکارییش چاره‌سه‌ر نه‌کراون. ئه‌گه‌ر به‌ر له 80 ساڵ، مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ مافه بنچینه‌ییه‌کانى فه‌ڵه‌ستینییه‌کان بکرابایه، ئه‌وکات ده‌رفه‌تى ڕوودانى ئه‌و نه‌هامه‌تییانه‌ى که‌متر ده‌بوو که ئێستا ده‌یانبینین. به‌ڵام له‌جیاتى ئه‌مه، پرسه‌که پشتگوێ خرا و ئاڵۆزتر بوو، له کاتێکدا خاوه‌ن به‌رژه‌وه‌ندییه‌کان، بۆشایى چاره‌سه‌رنه‌کردنى کێشه‌که‌یان وه‌ک ده‌رفه‌ت بۆ ئه‌جێنداى خۆیان به‌کارهێنا.
ده‌کرێت هه‌مان پێناسه بۆ گه‌لى کوردیش بکرێت. ئێمه‌ش داوایه‌کى ڕه‌وامان هه‌یه بۆ بڕیاردان له مافى چاره‌نووسى خۆمان. دۆست و هاوپه‌یمانه‌کانمان دانیان به‌و مافه‌دا ناوه، به‌ڵام له هه‌مانکاتدا پێمان ده‌ڵێن، زه‌روره‌ته سیاسییه‌کان، ڕێگرن له‌به‌رده‌م به‌دیهێنانى دادپه‌روه‌رى مێژووییدا.
داوامان لێده‌کرێت ئه‌م نادادپه‌روه‌رییه قبوڵ بکه‌ین، له کاتێکدا ئه‌و نادادپه‌روه‌رییه، بووه‌ته خۆراکێک بۆ نایه‌کسانی، هه‌ژاری، گه‌نده‌ڵى و ناسه‌قامگیریى سیاسی. بۆ ئه‌وه‌ى هاووڵاتییان و کۆمه‌ڵگه‌کان و لایه‌نه‌کانى دیکه‌ى کۆمه‌ڵگه، به‌مشێوه‌یه دڵسۆزى خۆیان بۆیان بنوێنن. پێویسته هه‌ست بکه‌ن به‌شێک له دادپه‌روه‌ریى سرووشتییان به‌ده‌ست هێناوه. پێویسته ڕێگه‌یان پێ بدرێت به‌گوێره‌ى مه‌رجه تایبه‌ته‌کانیان نه‌خشه‌ى ئایینده‌ى خۆیان بکێشن. نابێت هیچ که‌سێک له ڕێزگرتن له مافى نه‌ته‌وه‌کان و گه‌لان بترسێت، ڕێزگرتن له‌و مافانه سه‌قامگیرى به‌هێز ده‌کات و به‌ره‌وپێشچوون به‌دى دێنێت.
له‌سه‌ر ئاستى ئه‌منی، پێویستیمان به هه‌وڵى زیاتره بۆ چاره‌سه‌رکردنى ئاسایشى گشتیمان. هاوکارى و هه‌ماهه‌نگیى هه‌رێمایه‌تیمان بۆ شکستپێهێنانى داعش، نموونه‌یه‌که بۆ ئه‌وه‌ى سوودى لێ وه‌رگرین که چۆن ئامانجه‌کانمان به‌ده‌ست ده‌هێنین و چۆن خاوه‌ن عه‌قڵه‌کان ده‌توانن شانبه‌شانى یه‌کتر کاربکه‌ن.
له‌گه‌ڵ زیاتربوونى گرژییه‌کان له غه‌زه، عێراق، سووریا و ده‌ریاى سوور، چڕکردنه‌وه‌ى هه‌وڵه‌کان بووه‌ته پێویستییه‌کى حه‌تمى تاکو پلانێکى نوێ بۆ پاراستنى به‌رژه‌وه‌ندییه نیشتمانى و هه‌رێمایه‌تییه‌کان و جیهانى دابنرێت.
ئه‌وانه‌ى به شوێن شه‌ڕدا ده‌گه‌ڕێن و له‌پێناو به‌رژه‌وه‌ندییه‌کانیان، هه‌ڕه‌شه له دراوسێکانیان ده‌که‌ن، ده‌بێت لێپێچینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا بکرێت. نابێت کۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى به‌رانبه‌ر سه‌رچاوه‌ى هه‌ڕه‌شه‌کان نه‌رمى بنوێنێت، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر ئه‌و هه‌ڕه‌شانه له‌گه‌ڵ به‌رژه‌وه‌ندى تایبه‌تیشدا دژیه‌ک بن.
له‌سه‌ر ئاستى هه‌رێمییش، به‌هۆى هه‌ڵوێسته‌کانمان، باجێکى زۆر گران ده‌ده‌ین، ئێستا ناوچه‌که ڕووبه‌ڕووى جۆرێکى جیاوازى قه‌یران بووه‌ته‌وه، ده‌بێت هه‌موومان پێکه‌وه کار بۆ پاراستنى ئاسایش و سه‌قامگیریى هه‌رێمى بکه‌ین. ئێمه به‌بێ پاساو کراوینه‌ته ئامانج. ده‌بێت ئه‌م شه‌ڕانگێزییه ڕابگیرێت. وه‌ک ئه‌وه‌ى پێشتر لێره و له پایته‌خته‌کانى دیکه‌ش، گوتوومه که کوردستان هه‌رگیز نه‌بووه‌ته هه‌ڕه‌شه بۆ سه‌ر هیچ که‌سێک. ئێمه فاکته‌رى ئاشتى و سه‌قامگیرین، ئێمه ده‌مانه‌وێت ڕه‌فتارى هه‌رێمایه‌تى له‌سه‌ر بنه‌ماى ڕێز و به‌رژه‌وه‌ندیى هاوبه‌ش بێت. ئێمه داواى پاڵپشتى ده‌که‌ین و پێویستمان به کارى هاوبه‌شه بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى ئه‌و هه‌ڕه‌شه ئه‌منییه مه‌ترسیدارانه‌ی، که ده‌کرێت هه‌موو ئه‌و پێشکه‌وتنانه له‌ناو ببات که به‌ده‌ستمان هێناون.
با ئه‌م ساته‌ى ئێستا ساتێکى مێژوویى بێت، که سه‌رکرده‌کان بڵێن ئیدى به‌سه. ئێمه پێویستمان به چاره‌سه‌رێکى هه‌میشه‌یى هه‌یه بۆ کێشه‌کانمان.
له‌سه‌رده‌مى تاعوونى داعشدا، شانبه‌شانى هاوپه‌یمانه‌کانمان وه‌ستاینه‌وه. ئه‌وکات باشترین کارمان به‌یه‌که‌وه ئه‌نجامدا، ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌مان به‌ده‌ست نه‌هێنابایه، ئێستا ناوچه‌که به‌ته‌واوى ده‌بووه شوێنێکى جیاواز و پێ ده‌بوو له تیرۆریستانى بیانی، ئه‌وانه‌ى که ده‌یانویست شوێنپێى خۆیان له ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست بکه‌نه‌وه، بۆ ئه‌وه‌ى هه‌رساتێک بیانویستبایه پشێویمان بۆ دروست بکه‌ن.
به‌ڵام ئێمه سه‌رکه‌وتین، تێکۆشانى بیست ساڵى ڕابردوو و به‌رگرى و قاره‌مانێتى چه‌ندین ده‌یه‌ى کورد بووه ڕێگه‌خۆشکه‌ر بۆ ئه‌و سه‌رکه‌وتنه، ئێمه وه‌ک گه‌لێک، مافى ئه‌وه‌مان هه‌یه خاوه‌ن سه‌روه‌رى بین و به‌شێکى دانه‌بڕاو بین له ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست.
دامه‌زراندنى ئابوورییمان له‌سه‌ر بناغه‌یه‌کى تۆکمه، بنه‌ماى ئه‌و ده‌ستکه‌وتانه بوو که له کوردستان به‌ده‌ستمان هێنا، گه‌شه‌سه‌ندنى ئابوورییش له ئاستێکى فراواندا، بووه بنه‌مایه‌کى زیندوو بۆ گه‌شه‌کردن و سه‌قامگیریى هه‌رێمایه‌تی.
سه‌رکرده‌کان پێویسته گرنگى به خۆشگوزه‌رانى خه‌ڵک بده‌ن و به‌رده‌وام بن له وه‌به‌رهێنان له سه‌رچاوه مرۆییه‌کان. پیاده‌کردنى حوکمڕانى باش، زۆر گرنگه بۆ پێشخستنى کۆمه‌ڵگه و کولتوورى سیاسییه‌کانمان. هاووڵاتییانیش مافى خۆیانه چاوه‌ڕێى ئه‌وه‌مان لێ بکه‌ن که گه‌شه‌پێدان و به‌ره‌وپێشچوون، هه‌ل و ده‌رفه‌تى کار دروست ده‌که‌ن و هیوا و ئومێد ده‌ڕوێنن. ئه‌گه‌ر توانیمان ژینگه‌یه‌کى ئابوورى و سیاسى وا بخولقێنین که ڕێژه‌ى هه‌ژارى و گه‌نده‌ڵى که‌م بکاته‌وه ، ئه‌وا ده‌توانین ده‌رفه‌تى بڵاوبوونه‌وه‌ى توندڕه‌ویش به‌رته‌سک بکه‌ینه‌وه و سه‌قامگیریى سیاسى و ئه‌منیش به‌دى بهێنین.
ده‌توانم بڵێم لێره‌دا خواستێکى به کۆمه‌ڵ بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى یه‌کێک له گه‌وره‌ترین ئالنگارییه‌کان که ڕووبه‌ڕوومان ده‌بێته‌وه هه‌یه، که ئه‌ویش گۆڕانکارییه ژینگه‌ییه‌کانه، ئه‌مه‌ش له‌ڕێگه‌ى په‌یڕه‌وکردنى ڕێبازێکى نوێ و جیاوازه‌وه ده‌بێت.
وڵاتى ئیماراتى عه‌ره‌بى یه‌کگرتوو له میوانداریکردنى لوتکه‌یCOP28 له ساڵى رابردوو، سه‌رکه‌وتوو بوو له‌وه‌ى پابه‌ندبوون و به‌ڵێنێک بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى گه‌رمبوونى که‌شوهه‌واى جیهانی، پێش ئه‌وه‌ى لێکه‌وته نه‌رێنى و پێ نه‌هامه‌تییه‌کانى بۆ هه‌میشه باڵ به‌سه‌ر هه‌ساره‌که‌ماندا بکێشێت.
ئه‌و ئالنگارییه‌ى ئه‌مڕۆ له‌به‌رده‌مماندایه پێویستى به بڕیارى بوێرانه‌یه بۆ هه‌مه‌جۆرکردنى سه‌رچاوه‌کانى وزه و وه‌به‌رهێنان له وزه‌ى نوێبووه‌وه. ده‌وڵه‌تى ئیمارات له جیهاندا یه‌کێکه له وڵاته پێشه‌نگه‌کان له به‌کارهێنانى ته‌کنه‌لۆژیاى نوێدا. دوبه‌ى و هه‌ولێر هه‌ردووکیان له ناوه‌ندى هه‌ساره‌یه‌کى گه‌رمبوودان، ئێمه به ته‌واوى ئاگه‌دارى مه‌ترسییه‌کانى پشتگوێخستنى ڕاستییه‌کى کاره‌ساتبارین سه‌باره‌ت به گه‌رمبوونى که‌شوهه‌وا.
زۆرێک له‌و پابه‌ندییانه‌ى تاوه‌کو ئێستا ڕاگه‌یه‌ندراون، دژى به‌رژه‌وه‌ندییه ئابوورییه کورتخایه‌نه‌کانن. ئه‌و پابه‌ندى و به‌ڵێنانه‌ى دراون، بۆ پاراستنى نه‌وه‌کانى داهاتوو بوون. گومان له‌وه‌دانییه گواستنه‌وه و گه‌یشتن به سه‌رچاوه‌ى وزه‌ى خاوێن، له‌وانه‌یه له ماوه‌یه‌کى کورتدا تێچووى زیاتر بێت. به‌ڵام پاشه‌که‌وتى درێژخایه‌نى بۆ هه‌موومان بێ هاوتایه. ئێمه له‌م ڕووه‌وه پێویستیمان به بوێری، ڕاستگۆیى و دانایى هه‌یه بۆ ئه‌وه‌ى بڕیارێکى وه‌ها قورس بده‌ین. ئه‌گه‌ر له ئه‌نجامدانى ئه‌و بڕیاره شکست بهێنین، ئه‌وا ئه‌م به‌شه‌ى جیهان ده‌بێته کوره‌یه‌ک له ژیانمان و به‌هۆیه‌وه به‌شێکى فراوانى ئه‌م زه‌وییه بۆ ژیان شیاو نابێت، سه‌رچاوه‌کانى ئاو وشک ده‌بن و ئاسایشى خۆراک ڕووبه‌ڕووى ئالنگارییه‌کى گه‌وره ده‌بێته‌وه. له‌وانه‌یه به‌بیابانبوون، کۆچکردنى به‌کۆمه‌ڵ و داڕمانى ئابوورى به‌دواى خۆیدا بهێنێت.
دواتر کۆچى ناوخۆیی، کۆچى نێوده‌وڵه‌تى و گۆڕانى دیمۆگرافى ده‌بینین. کێبڕکێ له‌سه‌ر سه‌رچاوه بچووکه‌کان، گه‌لان ڕووبه‌ڕووى ناکۆکى ده‌کاته‌وه، ئه‌مه‌ش واده‌کات کێشه‌یه‌کى نێوده‌وڵه‌تیى فره ڕه‌هه‌ند دروست بێت.
هه‌موو وڵاتێک ده‌بێت مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئه‌و کێشه ئابووری، سیاسی، کلتوورى و ئه‌منیانه‌دا بکات که ده‌بنه هۆى کۆچى به‌کۆمه‌ڵ.. ئێستا سه‌رکردایه‌تییه‌ک که خاوه‌ن ئامانجێکى دیاریکراو بێت، له هه‌موو کاتێک پێویستتره. ئێمه پێویسته بڕیاربه‌ده‌ستانى جیهان و نه‌وه‌کانى داهاتوودا، زیاتر هانیان بده‌ین و پشتیوانیان بکه‌ین. پێویسته به‌ڕوونى ئه‌وانه‌ى له‌گه‌ڵ پێشکه‌وتن و مۆدێرنییه‌تدان، جیایان بکه‌ینه‌وه له‌وانه‌ى ده‌یانه‌وێت بمانوه‌ستێنن و بمانگه‌ڕێننه‌وه دواوه.
به‌ڕێزان:
ئێمه پێویسته خواست و ئیراده‌مان هه‌بێت بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى ئه‌و کێشانه‌ى ده‌بنه به‌ربه‌ست له‌به‌رده‌مماندا. بۆ سه‌رکرده‌کان، ڕوانین به‌ره‌و دواڕۆژ هه‌میشه ئاسان نییه. به‌ڵام به‌رپرسیارێتیمان ئه‌وه‌یه که ئه‌مه بکه‌ین. ئێمه قه‌رزارى ئه‌وانه‌ین که متمانه‌یان پێداوین.
زۆر سوپاسى هه‌مووتان ده‌که‌م که ئه‌مڕۆ لێره کۆبوونه‌ته‌وه، هیوادارم ئه‌م کۆنفرانسه ببێته سه‌کۆیه‌ک بۆ بیرۆکه‌ى داهێنه‌رانه.
زۆر سوپاس
ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 2/12، مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان، له لوتکه‌ى جیهانیى حکومه‌ته‌کان له دوبه‌ی، گوتارێکى گرنگى به زمانى ئینگلیزى پێشکه‌ش کرد و تیشکى خسته سه‌ر گۆڕانکارى و پرسه هه‌نووکه‌ییه‌کانى ناوچه‌که و جیهان.
سه‌رۆکى حکومه‌ت هه‌روه‌ها جه‌ختى کرده‌وه که گه‌لى کوردستان داوایه‌کى ڕه‌واى هه‌یه بۆ ده‌ستنیشانکردنى مافى چاره‌نووسى خۆى و پێویسته ڕێز له مافه ڕه‌واکانى بگیرێت.
ئه‌مه‌ش ده‌قى وه‌رگێردراوى گوتارى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه:
به‌ڕێزان:
پێش ئه‌وه‌ى وتاره‌که‌م ده‌ستپێبکه‌م ده‌مه‌وێت پرسه و هاوخه‌میى خۆم ئاڕاسته‌ى گه‌ل و حکومه‌تى ئیمارات و شانشینى به‌حره‌ین و که‌سوکارى ئه‌و سه‌ربازانه بکه‌م به‌هۆى ئه‌و هێرشه تیرۆریستییه‌ى ڕابردوو له سۆماڵ گیانیان له‌ده‌ستدا.
به‌ڕێزان:
ڕێکخه‌رانى لوتکه‌ى جیهانیى حکومه‌ته‌کان:
میوانانى هێژا:
ڕۆژتان باش
خۆشحاڵم ئه‌مڕۆ له ده‌ستپێکى ئه‌م کۆبوونه‌وه‌یه‌ى بیرمه‌ندان و سه‌رکرده جیهانییه‌کاندا قسه‌تان بۆ ده‌که‌م. دڵخۆشم ئه‌مساڵیش بۆ به‌شداریکردن له‌م لوتکه‌یه هاتوومه‌ته‌وه دوبه‌ی، ده‌مه‌وێت پێزانینى خۆم ئاراسته‌ى خاوه‌نشکۆ شێخ محه‌ممه‌د بن زاید ئال نه‌هیان و خاوه‌نشکۆ شێخ محه‌ممه‌د بن راشید ئال مه‌کتووم بکه‌م، بۆ کۆکردنه‌وه‌ى خه‌ڵکى بیرمه‌ند؛ ئه‌و که‌سانه‌ى پابه‌ندن به به‌ره‌وپێشبردن و گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵگه و مرۆڤایه‌تی، له ڕێگه‌ى به‌گه‌ڕخستنى باشترین شت که له تواناى بڕیاربه‌ده‌ستاندا بێت.
ئه‌مه ده‌رفه‌تێکه بۆ ئاڵوگۆڕکردنى بیرۆکه‌کان، له دۆزینه‌وه‌ى ئاسۆ و ڕێگه‌ى نوێ بۆ ئه‌وه‌ى تواناى خۆمان تاقى بکه‌ینه‌وه و باشتر بین. ئه‌مه‌ش ئالنگارییه‌که و پێویسته هه‌موومان له‌به‌رچاوى بگرین.
من ئه‌مڕۆ وه‌ک سه‌رۆکوه‌زیرانى هه‌رێمى کوردستانى عێراق قسه‌تان بۆ ده‌که‌م، ئه‌و هه‌رێمه‌ى به‌درێژایى دوو ده‌یه‌ى ڕابردوو توانیویه‌تى له‌ناو پاشماوه‌کانى عێراقى پێشوو خۆى یه‌کبخاته‌وه. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا، من وه‌ک که‌سێک قسه‌تان بۆ ده‌که‌م که شانبه‌شانى ئه‌و خاوه‌نبڕیارانه‌ى ناوچه خۆشه‌ویسته‌که‌مان وه‌ستاوم، که پێکه‌وه ڕووبه‌ڕووى زۆرێک له ئالنگاریى هاوبه‌ش بووینه‌ته‌وه.
هه‌موومان به‌شێوه‌یه‌ک له شێوه‌کان، له‌سه‌ر ژیانکردن له سایه‌ى هه‌ڵچوون و گرژییه‌کان و زۆرێک له‌و قه‌یرانانه‌دا ڕاهاتووین، که به‌لایه‌نى که‌مه‌وه به‌درێژایى چه‌ند ده‌یه‌ى ڕابردوو پێویستییان به ئیداره‌دانێکى حه‌کیمانه هه‌بووه.
جه‌نگ، یاخیبوون، سه‌ختییه‌کان و نه‌بوونى سه‌قامگیریى ئابووری، به‌داخه‌وه بوونه‌ته به‌شێک له پێکهاته‌مان، ناکرێت نکۆڵى له‌و تێچووه بکه‌ین که له ئاکامى ئه‌و ئالنگارییانه له‌سه‌ر ئاستى گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵایه‌تى و ئابوورى ڕووبه‌ڕوومان بوونه‌ته‌وه.
به‌ڵام له‌میانه‌ى گفتوگۆکانم له‌گه‌ڵ بڕیاربه‌ده‌ستانى ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست و ده‌ره‌وه، درکم به بوونى خواستێک بۆ ڕزگاربوون له نه‌هامه‌تییه هاوبه‌شه‌کانى ڕابردوومان کردووه.
له سه‌رانسه‌رى ناوچه‌که‌مان، خواست و ئیراده‌یه‌ک بۆ پێشکه‌وتن هه‌یه، درکیش به‌وه کراوه، گۆڕانکارى نه‌ک ته‌نیا پێویسته، به‌ڵکو پێویستییه‌کى حه‌تمیشه. گه‌لان چ له‌سه‌ر ئاستى تاک یانیش کۆمه‌ڵ، چاویان له مافى خۆیانه بڕیار له‌چاره‌نووسى خۆیان بده‌ن. مافى چاره‌نووس، پاڵنه‌رێکى سه‌ره‌کییه بۆ سرووشتى مرۆڤ، پێویستیمان به ده‌سته‌به‌رکردنى ژینگه‌یه‌که که هاووڵاتى بتوانێت تێیدا به ئاسووده‌یى بژیت.
من پێم وایه لێره‌دا چوار هه‌نگاو بۆ گه‌یشتن به‌و پێشکه‌وتنه هه‌ن، که هه‌موومان هه‌وڵى بۆ ده‌ده‌ین، ئه‌وانیش: سه‌قامگیریى سیاسی، ئاسایش، پێشکه‌وتنى ئابوورى و رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى گۆڕانکارییه ژینگه‌ییه‌کانه. ئه‌مانه پرسگه‌لێکى ئاڵۆزن، به‌ڵام چاره‌سه‌رکردنیشیان پێویستى به ڕێبازێکى تایبه‌ت به هه‌ریه‌کێکیان هه‌یه.
گومانى تێدا نییه ژماره‌یه‌ک بابه‌تى جیۆسیاسى له ناوچه‌که‌مان بۆ ماوه‌یه‌کى زۆر دوور و درێژه خراونه‌ته ناو سه‌به‌ته‌ى کێشه‌کانه‌وه، به‌ڵام بۆچى پشتگوێیان ده‌خه‌ین؟ هه‌بوونى بوێرى له بڕیاردان له‌کاتى بوونى کێشه‌دا، هه‌نگاوى یه‌که‌مه به‌ره‌و چاره‌سه‌رکردنى خودى کێشه‌که.
ئه‌و قه‌یرانه‌ى له فه‌ڵه‌ستین ده‌یبینین، بۆ زۆرێک له ئێمه جێگه‌ى نیگه‌رانییه، زیانێکى گه‌وره به‌ر هاووڵاتییانى سڤیل که‌وتووه و ئه‌گه‌ر هه‌یه ببێته هۆى دروستبوونى پشێوى له ده‌ره‌وه‌ى غه‌ززه‌ش، جیا له‌مه‌ش هۆکاره ڕیشه‌ییه‌کانى سته‌مکارییش چاره‌سه‌ر نه‌کراون. ئه‌گه‌ر به‌ر له 80 ساڵ، مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ مافه بنچینه‌ییه‌کانى فه‌ڵه‌ستینییه‌کان بکرابایه، ئه‌وکات ده‌رفه‌تى ڕوودانى ئه‌و نه‌هامه‌تییانه‌ى که‌متر ده‌بوو که ئێستا ده‌یانبینین. به‌ڵام له‌جیاتى ئه‌مه، پرسه‌که پشتگوێ خرا و ئاڵۆزتر بوو، له کاتێکدا خاوه‌ن به‌رژه‌وه‌ندییه‌کان، بۆشایى چاره‌سه‌رنه‌کردنى کێشه‌که‌یان وه‌ک ده‌رفه‌ت بۆ ئه‌جێنداى خۆیان به‌کارهێنا.
ده‌کرێت هه‌مان پێناسه بۆ گه‌لى کوردیش بکرێت. ئێمه‌ش داوایه‌کى ڕه‌وامان هه‌یه بۆ بڕیاردان له مافى چاره‌نووسى خۆمان. دۆست و هاوپه‌یمانه‌کانمان دانیان به‌و مافه‌دا ناوه، به‌ڵام له هه‌مانکاتدا پێمان ده‌ڵێن، زه‌روره‌ته سیاسییه‌کان، ڕێگرن له‌به‌رده‌م به‌دیهێنانى دادپه‌روه‌رى مێژووییدا.
داوامان لێده‌کرێت ئه‌م نادادپه‌روه‌رییه قبوڵ بکه‌ین، له کاتێکدا ئه‌و نادادپه‌روه‌رییه، بووه‌ته خۆراکێک بۆ نایه‌کسانی، هه‌ژاری، گه‌نده‌ڵى و ناسه‌قامگیریى سیاسی. بۆ ئه‌وه‌ى هاووڵاتییان و کۆمه‌ڵگه‌کان و لایه‌نه‌کانى دیکه‌ى کۆمه‌ڵگه، به‌مشێوه‌یه دڵسۆزى خۆیان بۆیان بنوێنن. پێویسته هه‌ست بکه‌ن به‌شێک له دادپه‌روه‌ریى سرووشتییان به‌ده‌ست هێناوه. پێویسته ڕێگه‌یان پێ بدرێت به‌گوێره‌ى مه‌رجه تایبه‌ته‌کانیان نه‌خشه‌ى ئایینده‌ى خۆیان بکێشن. نابێت هیچ که‌سێک له ڕێزگرتن له مافى نه‌ته‌وه‌کان و گه‌لان بترسێت، ڕێزگرتن له‌و مافانه سه‌قامگیرى به‌هێز ده‌کات و به‌ره‌وپێشچوون به‌دى دێنێت.
له‌سه‌ر ئاستى ئه‌منی، پێویستیمان به هه‌وڵى زیاتره بۆ چاره‌سه‌رکردنى ئاسایشى گشتیمان. هاوکارى و هه‌ماهه‌نگیى هه‌رێمایه‌تیمان بۆ شکستپێهێنانى داعش، نموونه‌یه‌که بۆ ئه‌وه‌ى سوودى لێ وه‌رگرین که چۆن ئامانجه‌کانمان به‌ده‌ست ده‌هێنین و چۆن خاوه‌ن عه‌قڵه‌کان ده‌توانن شانبه‌شانى یه‌کتر کاربکه‌ن.
له‌گه‌ڵ زیاتربوونى گرژییه‌کان له غه‌زه، عێراق، سووریا و ده‌ریاى سوور، چڕکردنه‌وه‌ى هه‌وڵه‌کان بووه‌ته پێویستییه‌کى حه‌تمى تاکو پلانێکى نوێ بۆ پاراستنى به‌رژه‌وه‌ندییه نیشتمانى و هه‌رێمایه‌تییه‌کان و جیهانى دابنرێت.
ئه‌وانه‌ى به شوێن شه‌ڕدا ده‌گه‌ڕێن و له‌پێناو به‌رژه‌وه‌ندییه‌کانیان، هه‌ڕه‌شه له دراوسێکانیان ده‌که‌ن، ده‌بێت لێپێچینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا بکرێت. نابێت کۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى به‌رانبه‌ر سه‌رچاوه‌ى هه‌ڕه‌شه‌کان نه‌رمى بنوێنێت، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر ئه‌و هه‌ڕه‌شانه له‌گه‌ڵ به‌رژه‌وه‌ندى تایبه‌تیشدا دژیه‌ک بن.
له‌سه‌ر ئاستى هه‌رێمییش، به‌هۆى هه‌ڵوێسته‌کانمان، باجێکى زۆر گران ده‌ده‌ین، ئێستا ناوچه‌که ڕووبه‌ڕووى جۆرێکى جیاوازى قه‌یران بووه‌ته‌وه، ده‌بێت هه‌موومان پێکه‌وه کار بۆ پاراستنى ئاسایش و سه‌قامگیریى هه‌رێمى بکه‌ین. ئێمه به‌بێ پاساو کراوینه‌ته ئامانج. ده‌بێت ئه‌م شه‌ڕانگێزییه ڕابگیرێت. وه‌ک ئه‌وه‌ى پێشتر لێره و له پایته‌خته‌کانى دیکه‌ش، گوتوومه که کوردستان هه‌رگیز نه‌بووه‌ته هه‌ڕه‌شه بۆ سه‌ر هیچ که‌سێک. ئێمه فاکته‌رى ئاشتى و سه‌قامگیرین، ئێمه ده‌مانه‌وێت ڕه‌فتارى هه‌رێمایه‌تى له‌سه‌ر بنه‌ماى ڕێز و به‌رژه‌وه‌ندیى هاوبه‌ش بێت. ئێمه داواى پاڵپشتى ده‌که‌ین و پێویستمان به کارى هاوبه‌شه بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى ئه‌و هه‌ڕه‌شه ئه‌منییه مه‌ترسیدارانه‌ی، که ده‌کرێت هه‌موو ئه‌و پێشکه‌وتنانه له‌ناو ببات که به‌ده‌ستمان هێناون.
با ئه‌م ساته‌ى ئێستا ساتێکى مێژوویى بێت، که سه‌رکرده‌کان بڵێن ئیدى به‌سه. ئێمه پێویستمان به چاره‌سه‌رێکى هه‌میشه‌یى هه‌یه بۆ کێشه‌کانمان.
له‌سه‌رده‌مى تاعوونى داعشدا، شانبه‌شانى هاوپه‌یمانه‌کانمان وه‌ستاینه‌وه. ئه‌وکات باشترین کارمان به‌یه‌که‌وه ئه‌نجامدا، ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌مان به‌ده‌ست نه‌هێنابایه، ئێستا ناوچه‌که به‌ته‌واوى ده‌بووه شوێنێکى جیاواز و پێ ده‌بوو له تیرۆریستانى بیانی، ئه‌وانه‌ى که ده‌یانویست شوێنپێى خۆیان له ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست بکه‌نه‌وه، بۆ ئه‌وه‌ى هه‌رساتێک بیانویستبایه پشێویمان بۆ دروست بکه‌ن.
به‌ڵام ئێمه سه‌رکه‌وتین، تێکۆشانى بیست ساڵى ڕابردوو و به‌رگرى و قاره‌مانێتى چه‌ندین ده‌یه‌ى کورد بووه ڕێگه‌خۆشکه‌ر بۆ ئه‌و سه‌رکه‌وتنه، ئێمه وه‌ک گه‌لێک، مافى ئه‌وه‌مان هه‌یه خاوه‌ن سه‌روه‌رى بین و به‌شێکى دانه‌بڕاو بین له ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست.
دامه‌زراندنى ئابوورییمان له‌سه‌ر بناغه‌یه‌کى تۆکمه، بنه‌ماى ئه‌و ده‌ستکه‌وتانه بوو که له کوردستان به‌ده‌ستمان هێنا، گه‌شه‌سه‌ندنى ئابوورییش له ئاستێکى فراواندا، بووه بنه‌مایه‌کى زیندوو بۆ گه‌شه‌کردن و سه‌قامگیریى هه‌رێمایه‌تی.
سه‌رکرده‌کان پێویسته گرنگى به خۆشگوزه‌رانى خه‌ڵک بده‌ن و به‌رده‌وام بن له وه‌به‌رهێنان له سه‌رچاوه مرۆییه‌کان. پیاده‌کردنى حوکمڕانى باش، زۆر گرنگه بۆ پێشخستنى کۆمه‌ڵگه و کولتوورى سیاسییه‌کانمان. هاووڵاتییانیش مافى خۆیانه چاوه‌ڕێى ئه‌وه‌مان لێ بکه‌ن که گه‌شه‌پێدان و به‌ره‌وپێشچوون، هه‌ل و ده‌رفه‌تى کار دروست ده‌که‌ن و هیوا و ئومێد ده‌ڕوێنن. ئه‌گه‌ر توانیمان ژینگه‌یه‌کى ئابوورى و سیاسى وا بخولقێنین که ڕێژه‌ى هه‌ژارى و گه‌نده‌ڵى که‌م بکاته‌وه ، ئه‌وا ده‌توانین ده‌رفه‌تى بڵاوبوونه‌وه‌ى توندڕه‌ویش به‌رته‌سک بکه‌ینه‌وه و سه‌قامگیریى سیاسى و ئه‌منیش به‌دى بهێنین.
ده‌توانم بڵێم لێره‌دا خواستێکى به کۆمه‌ڵ بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى یه‌کێک له گه‌وره‌ترین ئالنگارییه‌کان که ڕووبه‌ڕوومان ده‌بێته‌وه هه‌یه، که ئه‌ویش گۆڕانکارییه ژینگه‌ییه‌کانه، ئه‌مه‌ش له‌ڕێگه‌ى په‌یڕه‌وکردنى ڕێبازێکى نوێ و جیاوازه‌وه ده‌بێت.
وڵاتى ئیماراتى عه‌ره‌بى یه‌کگرتوو له میوانداریکردنى لوتکه‌یCOP28 له ساڵى رابردوو، سه‌رکه‌وتوو بوو له‌وه‌ى پابه‌ندبوون و به‌ڵێنێک بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى گه‌رمبوونى که‌شوهه‌واى جیهانی، پێش ئه‌وه‌ى لێکه‌وته نه‌رێنى و پێ نه‌هامه‌تییه‌کانى بۆ هه‌میشه باڵ به‌سه‌ر هه‌ساره‌که‌ماندا بکێشێت.
ئه‌و ئالنگارییه‌ى ئه‌مڕۆ له‌به‌رده‌مماندایه پێویستى به بڕیارى بوێرانه‌یه بۆ هه‌مه‌جۆرکردنى سه‌رچاوه‌کانى وزه و وه‌به‌رهێنان له وزه‌ى نوێبووه‌وه. ده‌وڵه‌تى ئیمارات له جیهاندا یه‌کێکه له وڵاته پێشه‌نگه‌کان له به‌کارهێنانى ته‌کنه‌لۆژیاى نوێدا. دوبه‌ى و هه‌ولێر هه‌ردووکیان له ناوه‌ندى هه‌ساره‌یه‌کى گه‌رمبوودان، ئێمه به ته‌واوى ئاگه‌دارى مه‌ترسییه‌کانى پشتگوێخستنى ڕاستییه‌کى کاره‌ساتبارین سه‌باره‌ت به گه‌رمبوونى که‌شوهه‌وا.
زۆرێک له‌و پابه‌ندییانه‌ى تاوه‌کو ئێستا ڕاگه‌یه‌ندراون، دژى به‌رژه‌وه‌ندییه ئابوورییه کورتخایه‌نه‌کانن. ئه‌و پابه‌ندى و به‌ڵێنانه‌ى دراون، بۆ پاراستنى نه‌وه‌کانى داهاتوو بوون. گومان له‌وه‌دانییه گواستنه‌وه و گه‌یشتن به سه‌رچاوه‌ى وزه‌ى خاوێن، له‌وانه‌یه له ماوه‌یه‌کى کورتدا تێچووى زیاتر بێت. به‌ڵام پاشه‌که‌وتى درێژخایه‌نى بۆ هه‌موومان بێ هاوتایه. ئێمه له‌م ڕووه‌وه پێویستیمان به بوێری، ڕاستگۆیى و دانایى هه‌یه بۆ ئه‌وه‌ى بڕیارێکى وه‌ها قورس بده‌ین. ئه‌گه‌ر له ئه‌نجامدانى ئه‌و بڕیاره شکست بهێنین، ئه‌وا ئه‌م به‌شه‌ى جیهان ده‌بێته کوره‌یه‌ک له ژیانمان و به‌هۆیه‌وه به‌شێکى فراوانى ئه‌م زه‌وییه بۆ ژیان شیاو نابێت، سه‌رچاوه‌کانى ئاو وشک ده‌بن و ئاسایشى خۆراک ڕووبه‌ڕووى ئالنگارییه‌کى گه‌وره ده‌بێته‌وه. له‌وانه‌یه به‌بیابانبوون، کۆچکردنى به‌کۆمه‌ڵ و داڕمانى ئابوورى به‌دواى خۆیدا بهێنێت.
دواتر کۆچى ناوخۆیی، کۆچى نێوده‌وڵه‌تى و گۆڕانى دیمۆگرافى ده‌بینین. کێبڕکێ له‌سه‌ر سه‌رچاوه بچووکه‌کان، گه‌لان ڕووبه‌ڕووى ناکۆکى ده‌کاته‌وه، ئه‌مه‌ش واده‌کات کێشه‌یه‌کى نێوده‌وڵه‌تیى فره ڕه‌هه‌ند دروست بێت.
هه‌موو وڵاتێک ده‌بێت مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئه‌و کێشه ئابووری، سیاسی، کلتوورى و ئه‌منیانه‌دا بکات که ده‌بنه هۆى کۆچى به‌کۆمه‌ڵ.. ئێستا سه‌رکردایه‌تییه‌ک که خاوه‌ن ئامانجێکى دیاریکراو بێت، له هه‌موو کاتێک پێویستتره. ئێمه پێویسته بڕیاربه‌ده‌ستانى جیهان و نه‌وه‌کانى داهاتوودا، زیاتر هانیان بده‌ین و پشتیوانیان بکه‌ین. پێویسته به‌ڕوونى ئه‌وانه‌ى له‌گه‌ڵ پێشکه‌وتن و مۆدێرنییه‌تدان، جیایان بکه‌ینه‌وه له‌وانه‌ى ده‌یانه‌وێت بمانوه‌ستێنن و بمانگه‌ڕێننه‌وه دواوه.
به‌ڕێزان:
ئێمه پێویسته خواست و ئیراده‌مان هه‌بێت بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى ئه‌و کێشانه‌ى ده‌بنه به‌ربه‌ست له‌به‌رده‌مماندا. بۆ سه‌رکرده‌کان، ڕوانین به‌ره‌و دواڕۆژ هه‌میشه ئاسان نییه. به‌ڵام به‌رپرسیارێتیمان ئه‌وه‌یه که ئه‌مه بکه‌ین. ئێمه قه‌رزارى ئه‌وانه‌ین که متمانه‌یان پێداوین.
زۆر سوپاسى هه‌مووتان ده‌که‌م که ئه‌مڕۆ لێره کۆبوونه‌ته‌وه، هیوادارم ئه‌م کۆنفرانسه ببێته سه‌کۆیه‌ک بۆ بیرۆکه‌ى داهێنه‌رانه.
زۆر سوپاس
بابەتی هاوشێوە
-
لە قەزای شارەزوور بەڕێز محەمەد حاجی مەحمود بە ئامادەبونی ژمارەیەک لە ئەندامانی مەکتەبی سیاسی و ئەنجومەنی سەرکردایەتی سەردانی مەڵبەندی شارەزووری پارتی سۆسیال دیموکراتی کوردستانی کرد
-
محەمەد حاجی مەحمود تاجە گوڵینەی ڕێز و وەفای لەسەر مەزاری شەهیدانی کیمیابارانی هەڵەبجە دانا
-
پەیامی محەمەدی حاجی محمود لەساڵیادی مەرگەساتی هەڵەبجە
-
بەناوی خوای گەورە و میهرەبان هاتنەوەی مانگی پیرۆزی ڕەمەزان، لە موسوڵمانانی جیهان بەگشتی و جەماوەری کوردستان بەتایبەتی پیرۆز دەکەم. نزا لە خوای گەورە دەکەم، ڕۆژو و پەرستشی ھەموولایەک قبوڵ بکات و هاتنەوەی ئەم مانگە پیرۆزە بکاتە مایەی خێر و خۆشی و بە
-
پارتی سۆسیال دیموکراتی کوردستان و یەکێتی نیشتمانی کوردستان کۆبوونەوە
-
خەڵاتی رێزلێنان بەخشرایە خاتونی تێکۆشەر خاتوگەردە رۆستەم دایکی شەهید سەرکردەعەتا محەمەدحاجی مەحمود
وتار
-
ڕهوشى ڕۆژنامهنوسى کوردى یان جیهانی
07.02.2024 -
رهگهز گۆڕین کارێکى قێزهوهن و شوورهییه
29.01.2024 -
سوکایهتى و بێڕێزى لهپاى چی؟
10.01.2024
زۆرترین خوێندراو
- ڕۆژ
- هەفتە
- مانگ
-
محەمەدی حاجی مەحمود: زۆربەی حزبەکان هەڵبژاردنیان پێخۆش نییە
26.05.2023
-
کۆشکى سپی : ئهمهریکا پلانى وهڵامدانهوهى توندى هه‌یه بهرامبهر هێرشهکهى سه‌ر هێزهکانمان له ئوردن
29.01.2024
-
محەمەدی حاجی مەحمود: ئەمەریکا و ئەڵمانیا مەشقییان بەهێزەکانمان کردووە
26.04.2023
-
ڤیدیۆ ... .زیارهتکاران به‌ره‌و کهربهلا بۆ چلهى ماتهمینى ئیمام حسێن
04.09.2023
-
محەمەدی حاجی مەحمود: زۆربەی حزبەکان هەڵبژاردنیان پێخۆش نییە
26.05.2023
-
کۆشکى سپی : ئهمهریکا پلانى وهڵامدانهوهى توندى هه‌یه بهرامبهر هێرشهکهى سه‌ر هێزهکانمان له ئوردن
29.01.2024
-
محەمەدی حاجی مەحمود: ئەمەریکا و ئەڵمانیا مەشقییان بەهێزەکانمان کردووە
26.04.2023
-
ڤیدیۆ ... .زیارهتکاران به‌ره‌و کهربهلا بۆ چلهى ماتهمینى ئیمام حسێن
04.09.2023
-
محەمەدی حاجی مەحمود: زۆربەی حزبەکان هەڵبژاردنیان پێخۆش نییە
26.05.2023
-
کۆشکى سپی : ئهمهریکا پلانى وهڵامدانهوهى توندى هه‌یه بهرامبهر هێرشهکهى سه‌ر هێزهکانمان له ئوردن
29.01.2024
-
محەمەدی حاجی مەحمود: ئەمەریکا و ئەڵمانیا مەشقییان بەهێزەکانمان کردووە
26.04.2023
-
ڤیدیۆ ... .زیارهتکاران به‌ره‌و کهربهلا بۆ چلهى ماتهمینى ئیمام حسێن
04.09.2023